"Περισσευουν" οι δικηγόροι: Η κυβέρνηση σχεδιάζει φίλτρα, οι σύλλογοι προειδοποιούν

 

Μια Αυγουστιάτικη διαρροή που ξεκίνησε σαν αριθμητική ανησυχία για τον "υπερπληθυσμό" δικηγόρων στην Ελλάδα, καταλήγει σε ένα σοβαρό θεσμικό ερώτημα: ποιος θα χορηγεί την άδεια άσκησης του επαγγέλματος; Η απάντηση που επεξεργάζεται το υπουργείο Δικαιοσύνης φαίνεται να ξηλώνει μια θεμελιώδη εγγύηση ανεξαρτησίας του νομικού κόσμου: την αρμοδιότητα των δικηγορικών συλλόγων να πιστοποιούν την είσοδο στο επάγγελμα.

Τα νούμερα «τρομάζουν»

Με πάνω από 47.000 δικηγόρους σε όλη τη χώρα και 449 δικηγόρους ανά 100.000 κατοίκους – έναντι 180 στην υπόλοιπη Ε.Ε. – η κυβέρνηση διαπιστώνει "υπερπροσφορά" και σκέφτεται αλλαγές. Μεταξύ των λύσεων, σύμφωνα με ρεπορτάζ της "Καθημερινής" και του "Βήματος", περιλαμβάνεται η δημιουργία επιτροπής που θα απαρτίζεται από πανεπιστημιακούς και δικαστικούς, η οποία θα εξετάζει ποιοι θα αποκτούν άδεια άσκησης επαγγέλματος.

Αντί για ενίσχυση, αποδυνάμωση;

Η επιλογή αυτή, αν τελικά νομοθετηθεί, θα σημάνει το τέλος της εποπτείας των δικηγορικών συλλόγων στην είσοδο στο επάγγελμα. Πρόκειται για θεσμική ανατροπή που δημιουργεί ερωτήματα όχι μόνο για την ουσία των μεταρρυθμίσεων, αλλά και για τη χρονική τους συγκυρία.

Σύμπτωση ή σχέδιο;

Πολλοί δικηγόροι ήδη αναρωτιούνται: σχετίζεται αυτή η πρόβλεψη με την επικείμενη είσοδο ιδιωτικών πανεπιστημίων στην Ελλάδα και την ανάγκη να βρεθεί τρόπος πιστοποίησης των αποφοίτων τους; Οι επιτροπές αυτές, αν συγκροτηθούν, θα μπορούν να περιλαμβάνουν και διδάσκοντες από ιδιωτικά ιδρύματα, δεδομένου ότι πλέον θα λογίζονται ως "πανεπιστημιακοί".

Τέλος στην ανεξαρτησία των συλλόγων;

Η διεθνής πρακτική, ακόμη και σε χώρες με ανεπτυγμένα ιδιωτικά πανεπιστήμια, προβλέπει την άδεια άσκησης να τη δίνει ο αντίστοιχος Δικηγορικός Σύλλογος. Αυτό διασφαλίζει ότι ένα επάγγελμα όπως του δικηγόρου – που δεν είναι απλώς ένα επάγγελμα, αλλά πυλώνας του κράτους δικαίου – δεν θα ελέγχεται από την εκτελεστική εξουσία, αλλά από το ίδιο του το σώμα.

Από το όνειρο στο survival mode

Σε ανάρτησή της η γνωστή λυρική τραγουδίστρια. Μαργαρίτα Συγγενιώτου αναρωτιέται με νόημα: «Φίλοι δικηγόροι, αν το επιτρέψετε αυτό, θα γίνετε σαν εμάς τους καλλιτέχνες, ελεύθεροι επαγγελματίες με 80% ανεργία ή εργάτες στις γαλέρες των μεγάλων γραφείων». Αν δεν διασφαλιστεί ο ρόλος των συλλόγων και η αξιόπιστη εποπτεία στην πρόσβαση στο επάγγελμα, τότε η πόρτα θα ανοίξει για μαζική υποβάθμιση.

Η κυβέρνηση χρεώνει... το όνειρο

Το επόμενο βήμα, όπως προανήγγειλε το ρεπορτάζ, είναι εξετάσεις που θα έχουν "πραγματική" βαρύτητα. Το ζήτημα δεν είναι οι αυστηρές εξετάσεις – άλλωστε, κανείς δεν διαφωνεί με την ποιοτική αναβάθμιση – αλλά ποιος θα τις θέτει, ποιος θα κρίνει και ποιος θα ελέγχει τον ελεγκτή.

Το φθινόπωρο έρχεται με κρίσιμες αποφάσεις

Το νομοσχέδιο αναμένεται το φθινόπωρο, αλλά οι νομικές σχολές, οι σύλλογοι και οι νέοι επιστήμονες οφείλουν να παρακολουθούν στενά. Δεν είναι μόνο ζήτημα αριθμών – είναι ζήτημα δημοκρατίας, ανεξαρτησίας και θεσμικής αυτονομίας.

Μια απλή ερώτηση: πώς θα ήταν αν οι άδειες των γιατρών, των δημοσιογράφων ή των εκπαιδευτικών περνούσαν από κρατικές επιτροπές; Γιατί να είναι αλλιώς για τους δικηγόρους;