Όσα χρειάζεται να γνωρίζετε για το «mobbing» στην εργασία

 

Η εργασιακή παρενόχληση (mobbing) είναι μορφή ψυχολογικής βίας στον χώρο εργασίας και αναγνωρίζεται από την ελληνική εργατική νομοθεσία.

 Του Γιάννη Καρούζου, Δικηγόρου-Εργατολόγου

Πρόκειται για συμπεριφορές που παραβιάζουν την αξιοπρέπεια του εργαζόμενου και δημιουργούν εχθρικό ή ταπεινωτικό περιβάλλον μέσω ηθικής και ψυχολογικής πίεσης στον χώρο εργασίας. Τέτοιες συμπεριφορές είναι, ενδεικτικά, οι ειρωνείες, ο αποκλεισμός από την ομάδα, τα απαξιωτικά σχόλια ή ο υπερβολικός έλεγχος. Στόχος του mobbing είναι η επαγγελματική και ψυχολογική εξόντωση του εργαζομένου, με σκοπό την παραίτησή του.

Ο εργαζόμενος που υφίσταται ηθική παρενόχληση έχει δικαίωμα σε νομική προστασία, όπως αυτή καθιερώνεται με τον ν. 4808/2021, ο οποίος θεσπίζει για πρώτη φορά ειδικό πλαίσιο για την πρόληψη και αντιμετώπιση της εργασιακής βίας και παρενόχλησης. Απαραίτητη κρίνεται η συγκέντρωση, από τον εργαζόμενο, στοιχείων σχετικών με το συμβάν, καθώς και η προφορική, ή κατά προτίμηση γραπτή, έκφραση της αποδοκιμασίας σχετικά με την παρενόχληση. Έτσι, σε περίπτωση που ο εργαζόμενος αποφασίσει να καταγγείλει το συμβάν, μπορεί να απευθυνθεί στην Επιθεώρηση Εργασίας ή στον Συνήγορο του Πολίτη. Επισημαίνεται ότι κάθε επιχείρηση υποχρεούται να έχει πολιτική κατά της παρενόχλησης και να διασφαλίζει τη μη θυματοποίηση όσων καταγγέλλουν. 

Από την άλλη πλευρά, δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που ο εργοδότης έρχεται αντιμέτωπος με κάποιον εργαζόμενο που ενεργεί με κακόβουλο τρόπο – δημιουργεί εντάσεις, σαμποτάρει τη δουλειά ή επηρεάζει αρνητικά το κλίμα. Σε μια τέτοια συνθήκη, ο εργοδότης οφείλει να αντιδράσει άμεσα, συζητώντας με τον ίδιο. Αν η συμπεριφορά συνεχιστεί, μπορεί να ακολουθήσει τις πειθαρχικές διαδικασίες που προβλέπει ο κανονισμός εργασίας και η εργατική νομοθεσία.

Σε περίπτωση καταγγελίας μιας τέτοιας συμπεριφοράς, τότε η Επιθεώρηση Εργασίας επιλαμβάνεται του θέματος και μπορεί να επιβάλει κυρώσεις τόσο στον εργοδότη, εάν αυτός δεν έχει λάβει τα κατάλληλα μέτρα για την πρόληψη της βίας και της παρενόχλησης, όσο και στον εργαζόμενό του. Επίσης, η Επιθεώρηση Εργασίας δίνει εντολές στον εργοδότη αναφορικά με τη λήψη άμεσων, προσωρινών μέτρων, προς αντιμετώπιση του ζητήματος. Τέτοια μέτρα μπορεί να είναι η μη δυσμενής απομάκρυνση του καταγγέλλοντος από τον χώρο εργασίας για λίγες ημέρες με καταβολή πλήρων αποδοχών ή η αλλαγή βαρδιών του προσωπικού για την αποφυγή περαιτέρω επιπλοκών· αναγκαία βέβαια κρίνεται η απομάκρυνση του καταγγελλόμενου όπως προβλέπεται από τη νομοθετική διάταξη.

Ο εργαζόμενος που υφίσταται ηθική παρενόχληση οφείλει να γνωρίζει ότι στην περίπτωση του mobbing ισχύει ο δικονομικός κανόνας της «αντιστροφής του βάρους απόδειξης». Με άλλα λόγια, όταν το δικαστήριο ή η Επιθεώρηση Εργασίας επιλαμβάνεται της διαφοράς αυτής, το άτομο το οποίο φέρεται ως ο «θύτης» της παρενόχλησης φέρει το βάρος να αποδείξει ότι δεν συνέτρεξαν τέτοιες περιστάσεις. Με αυτόν τον τρόπο, εισάγεται εξαίρεση από το τεκμήριο αθωότητας που ισχύει στην ποινική δίκη και δίνεται κίνητρο στα θύματα του mobbing να καταγγείλουν το περιστατικό και να διεκδικήσουν τη δικαίωσή τους.

 

dikigorosergatologos.gr