Αγρότες, κινητοποιήσεις και «εθνικός κορμός»

 Οι αγροτικές κινητοποιήσεις δεν είναι μια στιγμιαία έκρηξη αγανάκτησης. Είναι το αποτέλεσμα συσσωρευμένων προβλημάτων, οικονομικής ασφυξίας και μιας υπαίθρου που νιώθει διαρκώς πως δεν ακούγεται. Κάθε φορά όμως που οι αγρότες βγαίνουν στον δρόμο, η απάντηση της κυβέρνησης ακολουθεί σχεδόν τον ίδιο δρόμο: έντονη αστυνομική παρουσία, έμφαση στην «ομαλότητα» και προσπάθεια μετατόπισης της συζήτησης από τα αιτήματα στην ταλαιπωρία της κοινωνίας.

Σε αυτό το σκηνικό, ο δημόσιος λόγος γεμίζει εύκολα με κατηγορίες, υπαινιγμούς και πρόθυμους σχολιαστές που αναλαμβάνουν να εξηγήσουν ποιος «φταίει» και ποιος «ξεπερνά τα όρια». Κάπως έτσι, οι αγρότες από άνθρωποι του μόχθου μετατρέπονται σε «εμπόδιο», σε πρόβλημα που πρέπει να αντιμετωπιστεί.

Δεν είναι τυχαίο ότι αυτή η εικόνα φέρνει στον νου τον στίχο από το τραγούδι Βγήκε στο σεργιάνι ο εθνικός κορμός, όπως τον τραγουδά ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου:

«βγήκε λοιπόν σεργιάνι το χαφιεδότσουρμο

αυτοί που αποτελούνε τον εθνικό κορμό»

Ο στίχος αυτός μοιάζει διαχρονικός. Περιγράφει εκείνους που, στο όνομα της τάξης και της κανονικότητας, σπεύδουν να στοχοποιήσουν κάθε κοινωνική αντίδραση. Εκείνους που υιοθετούν άκριτα την αφήγηση της εξουσίας και προσπαθούν να στρέψουν την κοινωνία εναντίον όσων διεκδικούν.

Το ερώτημα είναι αν αυτή η τακτική μπορεί να πετύχει. Μπορεί η αστυνομική διαχείριση των αγροτικών κινητοποιήσεων και η επικοινωνιακή τους απαξίωση να απομονώσει τους αγρότες από την υπόλοιπη κοινωνία; Ίσως πρόσκαιρα. Όμως η πραγματικότητα είναι πεισματάρα: χωρίς αγρότες δεν υπάρχει παραγωγή, δεν υπάρχει τροφή, δεν υπάρχει ύπαιθρος ζωντανή.

Όσο κι αν το «σεργιάνι» συνεχίζεται, όσο κι αν κάποιοι παριστάνουν τον «εθνικό κορμό», η κοινωνία αργά ή γρήγορα αντιλαμβάνεται ποιος αγωνίζεται για την επιβίωση και ποιος απλώς αναπαράγει τον ρόλο του θεατή – ή του χαφιέ. Και τότε, το δίλημμα δεν είναι οι δρόμοι ή τα μπλόκα, αλλά αν θα σταθούμε ο ένας απέναντι στον άλλον ή ο ένας δίπλα στον άλλον.