Οπλοκατοχή, Οπλοφορία και Οπλοχρησία στην Ελλάδα - Το Νομοθετικό Πλαίσιο και τα Νέα Αυστηρά Μέτρα του 2025 Του Χρήστου Σώκλα

 

Η παράνομη οπλοκατοχή και οπλοχρησία παραμένουν κρίσιμα ζητήματα δημόσιας ασφάλειας στην Ελλάδα. Το 2025, η κυβέρνηση ανακοίνωσε ένα νέο, ακόμη πιο αυστηρό πλαίσιο που αλλάζει δραστικά την αντιμετώπιση της ένοπλης παραβατικότητας. Τα μέτρα αυτά ενισχύουν τους βασικούς νόμους που διέπουν την κατοχή και χρήση όπλων στη χώρα: Ν. 2168/1993, Ν. 4678/2020 και Ν. 5187/2025.

Το Νομικό Πλαίσιο

Ν. 2168/1993 – Ο θεμελιώδης νόμος «Περί Όπλων»

Ο Ν. 2168/1993 αποτελεί τη βάση της ελληνικής νομοθεσίας για τα όπλα. Ρυθμίζει:
• την κατοχή, οπλοφορία και οπλοχρησία,
• την εισαγωγή, εμπορία και μεταφορά όπλων,
• τις προϋποθέσεις χορήγησης αδειών.

Προβλέπει αυστηρές διαδικασίες για τη νόμιμη κατοχή όπλου, όπως έλεγχο ποινικού μητρώου, ιατρική γνωμάτευση ψυχικής υγείας και ειδικές κατηγορίες αδειών (κυνηγετικά, αθλητικά, συλλεκτικά).

Ν. 4678/2020 – Αυστηροποίηση και εκσυγχρονισμός

Ο νόμος αυτός ενίσχυσε τον έλεγχο και τη φύλαξη όπλων, αύξησε τις ποινές για παραβάσεις και βελτίωσε το πλαίσιο εμπορίας και αδειοδότησης, ενισχύοντας τον ρόλο της Ελληνικής Αστυνομίας.

Ν. 5187/2025 – Σύγχρονες τροποποιήσεις

Πριν από τα νέα μέτρα, ο Ν. 5187/2025 εισήγαγε ψηφιακά εργαλεία εποπτείας, αυστηροποίησε τις απαιτήσεις για καταστήματα όπλων και εκσυγχρόνισε τα κριτήρια αδειοδότησης με βάση ευρωπαϊκά πρότυπα.

Τα Νέα Μέτρα του 2025

Οι πρόσφατες ανακοινώσεις αναβαθμίζουν ριζικά την αντιμετώπιση της παράνομης οπλοκατοχής και οπλοχρησίας.

Κακουργηματικός χαρακτήρας της παράνομης οπλοκατοχής

Η κατοχή ή μεταφορά πυροβόλου όπλου χωρίς άδεια μετατρέπεται πλέον σε κακούργημα, με βαριές ποινές.

Αυστηρές ποινές για υποτροπή

Εάν ο δράστης έχει προηγούμενη καταδίκη για αδίκημα όπλων μέσα στην τελευταία 10ετία, η ποινή φτάνει έως κάθειρξη 10 ετών.

Επιβαρυντικές περιστάσεις

Αυξάνονται οι ποινές όταν η οπλοφορία ή οπλοχρησία συνδέεται με:
• ζωοκλοπή,
• απειλές ή εκβίαση,
• ενδοοικογενειακές ή τοπικές διενέξεις,
• περιστατικά βίας.

Τέλος στις “μπαλωθιές”

Οι άσκοποι πυροβολισμοί σε γάμους, πανηγύρια ή κοινωνικές εκδηλώσεις θεωρούνται πλέον ειδική μορφή παράνομης οπλοφορίας, με αυστηρές ποινικές συνέπειες.

Προληπτικοί περιοριστικοί όροι σε τοπικές και οικογενειακές συγκρούσεις

Οι εισαγγελικές αρχές αποκτούν τη δυνατότητα να επιβάλλουν:
• απαγόρευση επικοινωνίας/προσέγγισης,
• υποχρεωτική παράδοση όπλων,
• τακτική εμφάνιση στο αστυνομικό τμήμα.

Στόχος: αποτροπή επεισοδίων πριν εξελιχθούν σε ένοπλες συμπλοκές.

Εθελοντική παράδοση όπλων – Καθεστώς αμνηστίας

Θεσπίζεται περίοδος κατά την οποία πολίτες μπορούν να παραδίδουν παράνομα όπλα χωρίς καμία ποινική συνέπεια, ώστε να μειωθεί ο αριθμός όπλων σε κυκλοφορία.

Ενίσχυση της αστυνόμευσης

Προβλέπεται:
• ίδρυση νέων εξειδικευμένων υπηρεσιών,
• αύξηση προσωπικού σε περιοχές με υψηλή παραβατικότητα,
• λειτουργία Ομάδων Πρόληψης & Διαμεσολάβησης, με συνεργασία Αστυνομίας και τοπικών κοινοτήτων.

Διαδικασία Χορήγησης Άδειας Οπλοκατοχής

Η νόμιμη κατοχή όπλου εξακολουθεί να απαιτεί:
• Υποβολή αίτησης στην Ελληνική Αστυνομία.
• Έλεγχο ποινικού μητρώου.
• Ιατρική γνωμάτευση ψυχικής και σωματικής υγείας.
• Εκπαίδευση σε χρήση και ασφαλή φύλαξη όπλου (όπου απαιτείται).
• Περιοδική επανεξέταση των αδειών, ιδίως για αθλητική σκοποβολή.

Προτάσεις για Περαιτέρω Ενίσχυση της Ασφάλειας

• Ψηφιακή καταγραφή όλων των νόμιμων όπλων και πυρομαχικών.
• Εκπαιδευτικές καμπάνιες για την επικινδυνότητα παράνομων πρακτικών.
• Συνεχής εκπαίδευση νόμιμων κατόχων όπλων.
• Ενίσχυση διαμεσολάβησης σε κοινότητες με υψηλές εντάσεις.
• Αυστηρός έλεγχος της αγοράς όπλων και πυρομαχικών.

Με την αυστηροποίηση του 2025 και τη συμπλήρωση των νόμων 2168/1993, 4678/2020 και 5187/2025, η Ελλάδα υιοθετεί μια πιο αποφασιστική και ολοκληρωμένη πολιτική απέναντι στην παράνομη οπλοκατοχή. Το νέο πλαίσιο στοχεύει τόσο στην καταστολή όσο και στην πρόληψη, προσφέροντας εργαλεία για μια πιο ασφαλή καθημερινότητα. Η επιτυχία του, ωστόσο, θα κριθεί από τη συνεχή εφαρμογή του και τη συνεργασία πολιτών, τοπικών κοινωνιών και αρχών.

 Χρήστος Σώκλας
Μέλος Ε.ΑΣ.Υ.Α.
Πτυχιούχος Νομικής Σχολής Αθηνών – Εγκληματολόγος