Ο Συνδικαλισμός της Υποταγής στις Ένοπλες Δυνάμεις-Όταν οι Θεματοφύλακες γίνονται Υποτελείς

Πίσω από τις “θεσμικές τοποθετήσεις” και τις δήθεν ισορροπίες, κρύβεται ένας μηχανισμός που αντί να υπερασπίζεται τα στελέχη, εξυπηρετεί την εξουσία. Και όταν οι στρατιωτικοί δεν είναι ενωμένοι, οι φωνές της αξιοπρέπειας πνίγονται από το χειροκρότημα της υποτέλειας.

Υπήρξε μια εποχή που οι απόστρατοι και οι συνδικαλιστές των Ενόπλων Δυνάμεων θεωρούνταν το τελευταίο αποκούμπι αξιοπρέπειας, η φωνή της τιμής και του καθήκοντος απέναντι σε κάθε πολιτική σκοπιμότητα. Σήμερα, όμως, το οικοδόμημα αυτό τρίζει εκκωφαντικά. Όταν οι στρατιωτικοί —εκείνοι που έμαθαν να δρουν με πειθαρχία, συνοχή και ομαδικότητα— δεν μπορούν να σταθούν ενωμένοι απέναντι σε μια κοινή πρόκληση, φανταστείτε τι συμβαίνει όταν οι “εκπρόσωποί” τους αποφασίζουν να προσκυνήσουν την εκάστοτε εξουσία για να διατηρήσουν τα μικροπρονόμιά τους.

Η πρόσφατη στάση ορισμένων ενώσεων, που επέλεξαν να ευθυγραμμιστούν με τη ρητορική της πολιτικής ηγεσίας και να αποστασιοποιηθούν από τις κινητοποιήσεις του προσωπικού, δεν αποτελεί απλώς μια θεσμική διαφοροποίηση — είναι ένα πολιτικό μήνυμα. Ένα μήνυμα υποταγής, καμουφλαρισμένο με λόγια περί “ιστορικής συνέπειας” και “θεσμικής σοβαρότητας”. Γιατί όταν μια ένωση που υποτίθεται πως υπερασπίζεται τους ένστολους επιλέγει τη σιωπή, αυτή η σιωπή δεν είναι ουδετερότητα· είναι συνενοχή.

Ο κυβερνητικός συνδικαλισμός, όπως εκφράζεται σήμερα, έχει μετατραπεί σε προέκταση της εξουσίας. Δεν υπερασπίζεται τα δικαιώματα των στρατιωτικών, αλλά τα παζαρεύει. Τα μετρά, τα ανταλλάσσει και τα εξαντλεί για λίγη εύνοια, μια φωτογραφία ή έναν ρόλο στο επικοινωνιακό αφήγημα της “ενότητας”. Οι ενώσεις που κάποτε γεννήθηκαν για να προστατεύουν τους ένστολους, τώρα λειτουργούν ως μηχανισμοί εκτόνωσης και αποπροσανατολισμού. Και πίσω από τις μεγαλοστομίες περί “διαλόγου” και “θεσμικής υπευθυνότητας”, κρύβεται η πιο ύπουλη μορφή εξάρτησης: η απραξία ντυμένη με τον μανδύα της σοβαρότητας.

Την ίδια ώρα, η βάση βράζει. Υπαξιωματικοί και αξιωματικοί, εν ενεργεία και εν αποστρατεία, ενώνουν για πρώτη φορά τη φωνή τους απέναντι σε αποφάσεις που αγνοούν τη συμβολή και την αξιοπρέπειά τους. Εκεί αποκαλύπτεται η πραγματική γραμμή των χαρακωμάτων: από τη μια όσοι υπηρέτησαν την Πατρίδα, κι από την άλλη όσοι υπηρετούν την καρέκλα. Γιατί άλλο να φέρεις τη στολή και άλλο να την τιμάς.

Στο τέλος, το ερώτημα δεν είναι ποιος εκπροσωπεί ποιον — αλλά ποιος έχει το θάρρος να σταθεί απέναντι. Οι στολές αλλάζουν, τα σήματα ξεθωριάζουν, μα το ήθος μένει. Κι όταν αυτό χάνεται μέσα σε χαμόγελα, χειραψίες και “θεσμικές τοποθετήσεις”, τότε δεν χρειάζεται εχθρός απ’ έξω. Οι “φρουροί του καθήκοντος” έχουν ήδη ανοίξει οι ίδιοι την πύλη.