Σχέδιο Χρυσοχοΐδη για πρόσληψη 100 Ρομά στο σώμα της ΕΛ.ΑΣ.

 

Το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη ενεργοποιεί σχέδιο για την πρόσληψη 100 Ρομά ως ειδικών φρουρών με επιχειρησιακή έδρα μέσα σε καταυλισμούς, με στόχο την αντιμετώπιση της μικροεγκληματικότητας σε περιοχές με υψηλή πυκνότητα Ρομά, πρωτοβουλία που, όπως δήλωσε ο υπουργός Μιχάλης Χρυσοχοΐδης, αποσκοπεί να «βάλει τέλος στην ανοχή» και να ενισχύσει το δίκτυο πληροφοριών της αστυνομίας.

Το σχέδιο, ποιοι, πού και πότε

Το σχέδιο προβλέπει την πρόσληψη περίπου 100 ατόμων από την κοινότητα των Ρομά που θα ενταχθούν ως ειδικοί φρουροί στην ΕΛ.ΑΣ. Κεντρικά σημεία του σχεδίου:

• Προϋποθέσεις επιλογής: αποφασίστηκε ότι υποψήφιοι πρέπει να έχουν ολοκληρώσει το Λύκειο και να γνωρίζουν το γλωσσικό ιδίωμα Ρομανί, προκειμένου να διευκολύνεται η επικοινωνία εντός των κοινοτήτων.

• Γεωγραφική κάλυψη: αρχικά προβλέπονται τοποθετήσεις στην Αττική (δυτικά προάστια), τη Θεσσαλονίκη και περιοχές με μεγάλες κοινότητες Ρομά όπως η Ηλεία· αν το εγχείρημα κριθεί επιτυχές, δεν αποκλείονται περαιτέρω προσλήψεις.

• Χρονοδιάγραμμα και δομή: σύμφωνα με τις πληροφορίες που έδωσε ο υπουργός, η διαδικασία θα ολοκληρωθεί έως το τέλος του έτους, ενώ οι νέοι φρουροί θα υπάγονται επιχειρησιακά σε ειδική δομή που περιγράφηκε ως «Ελληνικό FBI» — ρήτρα που, όπως ειπώθηκε, στοχεύει σε κεντρικό συντονισμό και ειδική επιχειρησιακή ευχέρεια.

Το επίσημο επιχείρημα των αρχών είναι ότι η παρουσία αστυνομικών προερχόμενων από την ίδια την κοινότητα θα διευκολύνει την προληπτική δράση, τη συλλογή πληροφοριών και την εμπιστοσύνη σε τοπικό επίπεδο, ιδίως για υποθέσεις κλοπών, διαρρήξεων και απάτης που, κατά τις αναφορές των Αρχών, πλήττουν τις γειτονιές.

Σκοπός, επιχειρησιακός ρόλος και τα αμφιλεγόμενα σημεία

Το σχέδιο περιγράφεται από την κυβέρνηση ως πρακτικό εργαλείο για την αντιμετώπιση της «μικρής εγκληματικότητας», των κλοπών, των μικροκλοπών και των παρεμβάσεων που επηρεάζουν καθημερινά τις γειτονιές. Στα στοιχεία λειτουργίας περιλαμβάνονται: περιπολίες εντός καταυλισμών, δημιουργία δικτύων πληροφόρησης, άμεση παρουσία σε σημεία με προβλήματα και, κατά ορισμένες πηγές, χρήση συγκεκαλυμμένων/μυστικών ρόλων όπου αυτό κριθεί αναγκαίο.

Ωστόσο, το εγχείρημα εγείρει σημαντικά ερωτήματα και κινδύνους:

• Κίνδυνος στιγματοποίησης: η στοχοποίηση ολόκληρης κοινωνικής ομάδας ως «πηγή» μικροεγκληματικότητας μπορεί να ενισχύσει το κοινωνικό στίγμα και τις διακρίσεις, ακόμα και αν στόχος είναι να δράσουν μέλη της ίδιας της κοινότητας.

• Νομικά και δεοντολογικά πλαίσια: απαιτούνται σαφείς κανόνες επιλογής, εκπαίδευσης, εποπτείας και νομικής κάλυψης για την αποφυγή καταχρήσεων, παράνομων ελέγχων ή παραβιάσεων δικαιωμάτων.

• Διαφάνεια και λογοδοσία: κρίσιμη προϋπόθεση για την αποδοχή του μέτρου από την κοινωνία και την ίδια την κοινότητα είναι η πλήρης διαφάνεια στη διαδικασία επιλογής και η ύπαρξη μηχανισμών καταγγελίας/ελέγχου.

Ο ίδιος ο υπουργός περιέγραψε τους νέους αστυνομικούς ως «μάχιμους» με καθημερινή παρουσία στους οικισμούς και υπέδειξε ότι η δράση τους θα ενταχθεί σε κεντρικό επιχειρησιακό σχεδιασμό. Η πρόταση ότι κάποιοι ενδεχομένως θα λειτουργούν συγκεκαλυμμένα προβλέπει ειδικά νομικά και λειτουργικά ζητήματα που θα πρέπει να αντιμετωπιστούν από τη Δικαιοσύνη και τις ανεξάρτητες αρχές.

Αντιδράσεις, κοινωνικές συνέπειες και ανοιχτά ερωτήματα

Το σχέδιο αναμένεται να προκαλέσει ποικίλες αντιδράσεις: πολιτικές παρατηρήσεις υπέρ της αυστηρότερης τήρησης του νόμου, αλλά και κριτική από οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων για τον κίνδυνο φυλετικής προσαρμογής της αστυνόμευσης. Κεντρικά σημεία προς παρακολούθηση:

• Απόκριση της κοινότητας Ρομά: καθοριστική θα είναι η αποδοχή ή η απόρριψη του εγχειρήματος από τις ίδιες τις τοπικές κοινότητες· χωρίς συνεργασία, η αποτελεσματικότητα μειώνεται και οι εντάσεις μπορεί να οξυνθούν.

• Διασφάλιση δικαιωμάτων: πρέπει να καθοριστούν εκπαιδεύσεις για τη διαχείριση ανθρώπινων δικαιωμάτων, αντικειμενικών ελέγχων και τεκμηριωμένης χρήσης πληροφοριών.

• Μέτρα αξιολόγησης: θα χρειαστούν ξεκάθαροι δείκτες επιτυχίας (μείωση του αριθμού κλοπών/διαρρήξεων, αυξημένη συνεργασία πολιτών με την αστυνομία, μείωση παραβατικών συμβάντων) και προθεσμίες αναφοράς.

Συνοπτικά ερωτήματα που παραμένουν ανοιχτά: ποια θα είναι τα κριτήρια επιλογής πέρα από το απολυτήριο Λυκείου και τη γνώση Ρομανί; ποια ακριβώς θα είναι η ιεραρχική υπαγωγή και οι κανόνες εμπλοκής; ποιος φορέας θα εποπτεύει τη νομιμότητα και την καταπολέμηση πιθανών καταχρήσεων; και τέλος, πώς θα διασφαλιστεί ότι η πρωτοβουλία δεν θα τροφοδοτήσει νέες διακρίσεις;

Πρακτικά σημεία του σχεδίου (bullet list):

• Πρόσληψη: 100 ειδικών φρουρών προερχόμενων από κοινότητες Ρομά.

• Απαιτήσεις: απολυτήριο Λυκείου, γνώση Ρομανί.

• Έδρα: καταυλισμοί/γειτονιές· επιχειρησιακή υπαγωγή σε ειδική δομή.

• Πιλοτική εφαρμογή: Αττική (δυτικά προάστια), Θεσσαλονίκη, Ηλεία — επέκταση εφόσον υπάρξει «επιτυχία».

Το σχέδιο Χρυσοχοΐδη αντιπροσωπεύει μια σαφή στροφή προς την τοπική, «κοινοτική» αστυνόμευση με στόχο τη μείωση της μικροεγκληματικότητας. Προσεγγίζει ρεαλιστικά το πρόβλημα της καθημερινής παραβατικότητας, αλλά ταυτόχρονα εγείρει σοβαρές προκλήσεις δεοντολογίας, διαφάνειας και προστασίας δικαιωμάτων.

Για να λειτουργήσει και να κερδίσει ευρύτερη κοινωνική νομιμοποίηση, το σχέδιο χρειάζεται ξεκάθαρους κανόνες επιλογής και εποπτείας, προγράμματα εκπαίδευσης σε θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων και μηχανισμούς λογοδοσίας, αλλιώς ο κίνδυνος είναι να αναπαραγάγει ή να εντείνει τις κοινωνικές εντάσεις αντί να τις αποσοβήσει. 

 govnews.gr