Στο ψυχιατρείο με ΕΚΑΒ και χωρίς χειροπέδες

 

Ειδικά ασθενοφόρα με εκπαιδευμένους νοσηλευτές, και όχι η αστυνομία όπως συμβαίνει τώρα, θα αναλαμβάνουν τη μεταφορά των ασθενών που χρήζουν άμεσης εξέτασης.

Έρχεται το «ψυχιατρικό ΕΚΑΒ»; Αυτή πάντως είναι η πρόθεση των αρμόδιων αρχών, οι οποίες μελετούν με ανησυχία τα στοιχεία που δείχνουν ότι η χώρα μας καταγράφει δραματική πρωτιά στις «αναγκαστικές» εισαγωγές ασθενών σε ψυχιατρεία. Έτσι, τα αποτελέσματα των ερευνών δείχνουν ότι περισσότεροι από τους μισούς συμπολίτες μας που προσέρχονται προς εξέταση στα Τμήματα Επειγόντων Περιστατικών των ψυχιατρικών νοσοκομείων φτάνουν εκεί έπειτα από εισαγγελική παραγγελία.

Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Αττικής (ΨΝΑ), όπου κατά τη διάρκεια κάθε εφημερίας του φτάνουν τουλάχιστον 12-13 άτομα για εξέταση συνοδεία αστυνομικών. Τα συνολικά στοιχεία είναι εντυπωσιακά: 80 «αναγκαστικές» εισαγωγές γίνονται καθημερινά σε όλες τις ψυχιατρικές κλινικές της χώρας και 1.100 άτομα νοσηλεύθηκαν μόνο το 2024 στο ΨΝΑ.

Σήμερα ένας ασθενής με πιθανό ψυχικό νόσημα, όταν υπάρξει καταγγελία και ύστερα από εισαγγελική παραγγελία, μεταφέρεται με περιπολικό, τις περισσότερες φορές μάλιστα φορώντας χειροπέδες, χωρίς καν να έχει ελεγχθεί από γιατρό για να κριθεί η σοβαρότητα ή όχι της κάθε περίπτωσης. Η επικαιρότητα ωστόσο και οι αδύναμες πολιτικές στον χώρο της ψυχικής υγείας των τελευταίων ετών οδηγούν τώρα στην επιλογή ενός νέου μοντέλου διαχείρισης των μεταφορών ασθενών με πιθανά ψυχικά νοσήματα: πλέον, με βάση τις διατάξεις που περιλαμβάνονται στο τελευταίο νομοσχέδιο του υπουργείου Υγείας, η αστυνομία θα αντικατασταθεί από το ΕΚΑΒ, το οποίο θα πρέπει μέσα σε ένα εύλογο χρονικό διάστημα να αναλάβει τη συγκεκριμένη υπηρεσία.

Το ποσοστό των ακούσιων εισαγωγών στις ψυχιατρικές κλινικές της χώρας μας υπολογίζεται στο 60% των συνολικών εισαγωγών στις κλινικές αυτές, όταν την ίδια στιγμή στις υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης δεν ξεπερνά το 15%. Στη δε Πορτογαλία, μια χώρα με πληθυσμιακό προφίλ ανάλογο με της Ελλάδας, το συγκεκριμένο ποσοστό δεν ξεπερνά το 5%.

Η πρωτιά αυτή της χώρας μας έχει προκαλέσει και την παρέμβαση της ΕΕ, η οποία ουσιαστικά ζητάει από την Ελλάδα να εφαρμόσει τον νόμο ο οποίος ψηφίστηκε πριν από 33 χρόνια και προβλέπει ότι για την ακούσια εισαγωγή ενός πολίτη σε ψυχιατρική κλινική απαιτείται, πέρα από την ενημέρωση του εισαγγελέα από τους οικείους του για παραβατική συμπεριφορά, η εξέτασή του από δύο ειδικούς γιατρούς οι οποίοι θα αποφασίζουν σε διάστημα 10 ημερών για το αν θα πρέπει να οδηγηθεί σε κλινική.

Ωστόσο, επειδή παράλληλα ο νόμος εξαιρεί τις πιο ακραίες περιπτώσεις, για τις οποίες προβλέπεται η άμεση μεταφορά με περιπολικό συνοδεία αστυνομικών, τελικά το βασικό σκέλος του, δηλαδή η εξέτασή του σε διάστημα δεκαημέρου και μετά η λήψη απόφασης για νοσηλεία, παρακάμπτεται και όλα τα περιστατικά σχεδόν οδηγούνται σε αναγκαστικό άμεσο εγκλεισμό.

Το θέμα σχεδιάζεται ήδη στα επόμενα βήματά του από τις ομάδες του υπουργείου Υγείας, σε συνεργασία με την Εταιρεία Περιφερειακής Ανάπτυξης και Ψυχικής Υγείας (ΕΠΑΨΥ) και την ομάδα του καθηγητή Πολιτικής Υγείας Κυριάκου Σουλιώτη από το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου για την επικαιροποίηση ερευνητικών δεδομένων, την εκπόνηση προτάσεων για το ψυχιατρικό ΕΚΑΒ και την πιλοτική εφαρμογή μείωσης των αναγκαστικών νοσηλειών στον 5ο Ψυχιατρικό Τομέα (ΒΑ Αττική).

Όπως εξηγεί μιλώντας στο «Βήμα» ο πρόεδρος του ΕΚΑΒ κ. Γιώργος Χαραλάμπους, «βρισκόμαστε στο στάδιο της προετοιμασίας ώστε το ΕΚΑΒ να αναλάβει την ευθύνη διακομιδής ασθενών μέσα σε ένα περιβάλλον το οποίο προβλέπεται, και θα έπρεπε η χώρα μας μέχρι τώρα να το είχε οργανώσει. Συνολικά 25 ειδικά οχήματα-ασθενοφόρα, τα οποία δεν θα φέρουν καθόλου διακριτικά για την αποφυγή στιγματισμού των νοσούντων και της οικογένειάς τους, και με προσωπικό που δεν θα φέρει διακριτική στολή αλλά πολιτικά ρούχα, θα λειτουργήσουν συνολικά ως τις αρχές του 2027. Το πλήρωμα του ΕΚΑΒ θα αποτελείται βέβαια από ειδικά εκπαιδευμένο προσωπικό. Το καλύτερο θα ήταν να υπάρχει μαζί μας και ψυχίατρος, ο οποίος θα μπορεί να λύνει και κάποια προβλήματα κατά την επίσκεψη του κλιμακίου στο σπίτι του καλούντος. Βρισκόμαστε τώρα στην εκπαίδευση, στην ταχύρρυθμη εκπαίδευση των διασωστών μας, γιατί δεν είναι όλοι σε θέση να μπορούν να διαχειριστούν τέτοια περιστατικά» αναφέρει.

«Αρχικά, θα μπούμε σε ένα πιλοτικό πρόγραμμα για την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη, οπότε θα χρειαστούμε γύρω στα τέσσερα οχήματα για την Αθήνα και δύο για τη Θεσσαλονίκη. Πιστεύουμε ότι στις αρχές του επόμενου έτους θα μπορούμε πλέον να είμαστε έτοιμοι» καταλήγει.

tovima.gr