Εισφορά 2% υπέρ ανεργίας: 14 χρόνια μετά, συνεχίζει να κόβει μισθούς – Τι προβλέπει ο νόμος, τι πρέπει να διεκδικήσουν οι συνδικαλιστές

 

Το Katechaker συνεχίζει σταθερά να αναδεικνύει τα πραγματικά προβλήματα που απασχολούν τους εργαζομένους. Αυτή τη φορά, φέρνουμε στο φως την αθέατη διάσταση της εισφοράς 2% υπέρ ανεργίας, που 14 χρόνια μετά παραμένει ένα άδικο βάρος χωρίς ανταποδοτικότητα.

Μόνιμη αφαίμαξη χωρίς ανταποδοτικότητα 

Από το 2011, με πρόσχημα τη δημοσιονομική κατάρρευση και στο πλαίσιο των μνημονίων, επιβλήθηκε με το άρθρο 38 του ν.3986/2011 η περιβόητη ειδική εισφορά αλληλεγγύης 2% υπέρ της ανεργίας, η οποία έκτοτε παραμένει αμετακίνητη στις αποδοχές όλων των δημοσίων υπαλλήλων, συμπεριλαμβανομένων και των ενστόλων. Μια "έκτακτη" εισφορά που μετατράπηκε, σιωπηρά, σε μόνιμη κρατική παρακράτηση.

Τι ακριβώς προβλέπει ο νόμος;

Σύμφωνα με την παρ. 2, περ. α του άρθρου 38 του ν.3986/2011, καθιερώθηκε:

«Ειδική εισφορά 2% επί των τακτικών αποδοχών, πρόσθετων αμοιβών και αποζημιώσεων όλων των μισθοδοτούμενων του Δημοσίου, ΝΠΔΔ, ΟΤΑ, ΔΕΚΟ και Τραπεζών, υπέρ της καταπολέμησης της ανεργίας.»

Η αιτιολόγηση ήταν τότε σαφής: έκτακτο μέτρο, λόγω δημοσιονομικής ασφυξίας και απαξίωσης του αξιόχρεου της χώρας.

Ωστόσο, το 2025 η Ελλάδα:

• Δεν βρίσκεται πλέον σε μνημόνιο

• Έχει βγει από την ενισχυμένη εποπτεία

• Έχει χαμηλό ποσοστό ανεργίας (κάτω του 10%)

• Καταγράφει ανάπτυξη (έστω και οριακή)

Γιατί λοιπόν διατηρείται;

Επίσημα, το Υπουργείο Οικονομικών απαντά: «είναι σημαντική πηγή εσόδων». Όμως, ουδέποτε δόθηκε δημόσιος λογαριασμός για το πού πάνε τα δισεκατομμύρια ευρώ που έχουν παρακρατηθεί αυτά τα χρόνια από ένστολους, δημοσίους υπαλλήλους, εκπαιδευτικούς, υγειονομικούς κ.ά. – χωρίς ανταπόδοση.

Δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη για επιστροφή, επιδότηση, ή παροχή στήριξης σε περίπτωση ανεργίας προς αυτούς που πληρώνουν την εισφορά.

Νομικό και πολιτικό ερώτημα: Είναι συνταγματική;

Από τη στιγμή που:

• Η εισφορά δεν είναι ανταποδοτική

• Ο σκοπός που την νομιμοποίησε έχει εκλείψει

• Οι δημόσιοι υπάλληλοι δεν απολαμβάνουν κανένα σχετικό δικαίωμα

• Και δεν υφίσταται καμία λογοδοσία για τη χρήση της

…γεννάται ισχυρό νομικό και συνταγματικό ερώτημα περί παραβίασης της αρχής της ισότητας και της αρχής της ανταποδοτικότητας στη φορολογία.

Τι μπορούν (και οφείλουν) να κάνουν οι συνδικαλιστές;

Οι Ομοσπονδίες (ΠΟΑΣΥ, ΠΟΠΥΣΠΥ, ΟΛΜΕ, ΠΟΕΔΗΝ κ.λπ.) και τα Πρωτοβάθμια Σωματεία πρέπει να αφήσουν τη “διεκδίκηση με επιστολές” και να περάσουν σε νομική και πολιτική δράση.

Πέντε συγκεκριμένα βήματα:

1. Απαίτηση κοινοβουλευτικής τροπολογίας για την κατάργηση της εισφοράς 2%, ως μη ανταποδοτικής και αδικαιολόγητης.

2. Αίτηση επανεξέτασης στο ΥΠΟΙΚ με στοιχεία: Πόσα χρήματα έχουν εισπραχθεί; Σε ποιους χορηγήθηκαν; Με ποια κριτήρια;

3. Προσφυγή στο ΣτΕ ή συνταγματική προσφυγή μέσω ΑΔΕΔΥ, με στόχο τη διάγνωση της συμβατότητας του μέτρου με το Σύνταγμα.

4. Καμπάνια ενημέρωσης εργαζομένων για το πόσο τους έχει κοστίσει έως σήμερα (π.χ. με παραδείγματα: δημόσιος υπάλληλος με 1.300€ μικτά, πληρώνει ~312€ τον χρόνο για εισφορά… επί 14 έτη = 4.368€).

5. Συντονισμός με άλλους κλάδους που πλήττονται: κοινή γραμμή, κοινό μέτωπο.

Δεν μπορεί η αλληλεγγύη να χτίζεται πάνω στην αδικία

Η ενίσχυση των ανέργων και των ευάλωτων είναι ευθύνη του κράτους και της φορολογικής πολιτικής του – όχι του ήδη κακοπληρωμένου δημόσιου υπαλλήλου, που δεν βλέπει 13ο μισθό, δεν παίρνει επίδομα επικινδυνότητας και συχνά κινδυνεύει στη δουλειά του.

Η διατήρηση της εισφοράς 2% δεν είναι αλληλεγγύη – είναι τιμωρία.

Η αποκατάσταση του μέτρου – είτε με κατάργηση, είτε με επανεξέταση – είναι δοκιμασία για την αξιοπιστία του συνδικαλισμού και της ίδιας της Πολιτείας. Αν δεν κινηθούμε τώρα, θα πληρώνουμε για πάντα ένα χαράτσι… που κανείς δεν θυμάται γιατί επιβλήθηκε.