Με την ψήφιση του Νόμου 5170/2025, θεσπίζονται δραστικές –και για πολλούς πολίτες προκλητικές– αλλαγές στη χρήση και στάθμευση αυτοκινούμενων και ρυμουλκούμενων τροχόσπιτων, ενόψει της φετινής καλοκαιρινής περιόδου.

Η ψήφισή του έγινε με διαδικασίες χαμηλής δημοσιότητας, χωρίς ουσιαστική κοινοβουλευτική ή κοινωνική διαβούλευση, και πέρασε σχεδόν απαρατήρητος από τα μεγάλα μέσα ενημέρωσης και την αντιπολίτευση.

Περιορισμοί και στην ιδιωτική περιουσία

Το άρθρο 27 του νόμου ουσιαστικά περιορίζει την ελεύθερη διαβίωση και μετακίνηση με τροχόσπιτο, ακόμη και εντός ιδιωτικών χώρων, απαγορεύοντας τη φιλοξενία περισσότερων από ενός οχήματος σε ιδιωτική ιδιοκτησία.

Οι ρυθμίσεις αυτές πλήττουν όχι μόνο τον εναλλακτικό τουρισμό, αλλά και τη βασική αρχή της ατομικής ιδιοκτησίας. Ειδικότερα, εάν κάποιος φιλοξενήσει φιλικό ή συγγενικό πρόσωπο με τροχόσπιτο στον ιδιωτικό του χώρο – ακόμη και για μία νύχτα – θεωρείται παράνομος.

Αυστηρές απαγορεύσεις, βαριά πρόστιμα και ποινές φυλάκισης

Η νέα νομοθεσία απαγορεύει ρητά την εγκατάσταση ή στάθμευση τροχόσπιτων – είτε πρόκειται για αυτοκινούμενα είτε για ρυμουλκούμενα – σε:

• αρχαιολογικούς χώρους

• αιγιαλούς & παραλίες

• παρυφές δασών

• πάρκα, κοινόχρηστους χώρους

• ακόμη και δημοτικά πάρκινγκ

Αξιοσημείωτο είναι πως η απαγόρευση ισχύει ανεξαρτήτως διάρκειας παραμονής. Δηλαδή, ακόμη και μια σύντομη στάση για ξεκούραση ή φαγητό μπορεί να επιφέρει ποινικές και διοικητικές κυρώσεις.

📍 Η σχετική διάταξη αναφέρει:

«Απαγορεύονται η εγκατάσταση σκηνών και η στάθμευση ρυμουλκούμενων, ημιρυμουλκούμενων και αυτοκινούμενων τροχόσπιτων σε αρχαιολογικούς χώρους, αιγιαλούς, παραλίες, παρυφές δασών και λοιπούς κοινόχρηστους χώρους, καθώς και η φιλοξενία πέραν του ενός τροχόσπιτου από ιδιώτες. Οι παραβάτες τιμωρούνται με φυλάκιση έως τρεις (3) μήνες ή με πρόστιμο 300 ευρώ ανά άτομο ή όχημα.»

Το πρόστιμο επιβάλλεται άμεσα, από αστυνομικά ή λιμενικά όργανα, και συνοδεύεται από υποχρεωτική απομάκρυνση των οχημάτων.

 «Στοχοποίηση» ενός τρόπου ζωής – Χωρίς εναλλακτικές

Η κυβέρνηση υποστηρίζει πως τα μέτρα αποσκοπούν στην προστασία του περιβάλλοντος. Ωστόσο, ιδιοκτήτες τροχόσπιτων κάνουν λόγο για άγνοια της φύσης των οχημάτων, τα οποία είναι απολύτως νόμιμα: πληρώνουν τέλη κυκλοφορίας, έχουν ασφαλιστήρια συμβόλαια και ελέγχονται από ΚΤΕΟ, όπως κάθε Ι.Χ.

Παράλληλα, δεν προσφέρεται καμία εναλλακτική λύση, όπως οργανωμένοι και προσβάσιμοι χώροι στάθμευσης και διαμονής τροχοκινούμενων οχημάτων. Αντί να διευκολυνθεί η ρύθμιση της δραστηριότητας, το κράτος επιλέγει την απαγόρευση.

Για πολλούς, ο νόμος χτυπά καίρια έναν εναλλακτικό, οικονομικό και οικολογικό τρόπο διακοπών. Οικογένειες, συνταξιούχοι και νέοι ταξιδιώτες που επιλέγουν τη ζωή στο δρόμο, βρίσκονται πλέον στο στόχαστρο της νομοθεσίας, επειδή… στάθμευσαν σε λάθος σημείο.

 Οπισθοχώρηση ή επικίνδυνο προηγούμενο;

Για αρκετούς πολίτες και νομικούς παρατηρητές, η νέα ρύθμιση αποτελεί πρωτοφανή παρέμβαση στην ιδιωτική χρήση περιουσίας και οχημάτων. Η ανησυχία που εκφράζεται είναι πως το κράτος νομιμοποιεί τον έλεγχο σε όλο και περισσότερες μορφές ιδιωτικής αυτονομίας: σήμερα τροχόσπιτα, αύριο… άλλες επιλογές διαβίωσης;

 Μια πολιτική που δεν αφήνει δρόμο

Πολλοί εκλαμβάνουν τον νόμο ως ακόμη μια απόπειρα περιορισμού της οικονομικής και πρακτικής ελευθερίας του πολίτη. Ουσιαστικά, το μήνυμα που περνά είναι ξεκάθαρο:
Για να κάνεις διακοπές, πρέπει να πληρώσεις. Αν δεν αντέχεις οικονομικά, μείνε σπίτι σου.

Και αν ακόμη θελήσεις να χρησιμοποιήσεις τον δικό σου χώρο ή το δικό σου όχημα με τρόπο διαφορετικό από τον προβλεπόμενο, το κράτος είναι εκεί… για να στο απαγορεύσει.