Η εκτέλεση την Πρωτομαγιά 200 κρατουμένων στην Καισαριανή

 

Το 1944 οι Γερμανοί χάριζαν τότε τη ζωή στον Σουκατζίδη βάζοντας άλλον στη θέση του, αλλά εκείνος αρνήθηκε και εκτελέστηκε! 

Την Πρωτομαγιά του 1944, οι Γερμανοί κατακτητές ανακοινώνουν ότι θα εκτελέσουν σε αντίποινα 200 Έλληνες κρατούμενους που βρίσκονται στοιβαγμένοι στα κολαστήρια του Χαϊδαρίου επειδή, όπως ανέφεραν σε ανακοίνωση τους, «κομμουνιστικαί συμμορίαι, παρά τους Μολάους, κατόπιν ενέδρας εδολοφόνησαν ανάνδρως έναν Γερμανό στρατηγό και τρεις συνοδούς του αξιωματικούς» …

Ανάμεσα στους διακόσιους που θα εκτελούσαν στο σκοπευτήριο της Καισαριανής, ήταν και μία τραγική μορφή, ο Ναπολέων Σουκατζίδης που θυσιάστηκε στο βωμό της ελευθερίας, αν και οι Γερμανοί κατακτητές προθυμοποιήθηκαν να του χαρίσουν τη ζωή βάζοντας στη θέση του κάποιον άλλο. Εκείνος προτίμησε να πεθάνει και όχι να πάρει τη θέση του κάποιος άλλος και να πεθάνει «αντ’ αυτού». Θυσιάστηκε για να καταχωρηθεί στην λίστα του πανθέου των ηρώων.Νωρίς το πρωί της Πρωτομαγιάς, δέκα καμιόνια περιμένουν στον αυλόγυρο να παραλάβουν τους διακόσιους, που αδιαφορώντας για το τι τους περιμένει, τραγουδούν και χορεύουν. Ο αξιωματικός των Ες-Ες Κάρλ Φίσσερ έδωσε τη λίστα των διακοσίων κρατουμένων στον Σουκατζίδη. Στην λίστα αυτή βρισκόταν και το δικό του. Εκείνος άρχισε να εκφωνεί τα ονόματα και όταν φώναξε «Σουκατζίδης», το δικό του, προχώρησε και τοποθετήθηκε στο μέρος των κρατούμενων που ξεχώριζαν. Στον κατάλογο

των θυμάτων, το όνομα του Ακροναυπλιώτη Ναπολέοντα Σουκατζίδη βρισκόταν στον αριθμό 167.

Ο Γερμανός αξιωματικός Φίσσερ τον απάλλαξε από την λίστα χαρίζοντάς του τη ζωή και βάζοντας κάποιον άλλο. Ο Σουκατζίδης αρνήθηκε να το δεχτεί λέγοντας «Ο θάνατος διάλεξε εμένα. Δεν δέχομαι. Και η μάνα του παιδιού που θα πάρει την θέση μου, θα κλάψει όσο και η δική μου».

Σαν μπήκαν στα καμιόνια οι μελλοθάνατοι και καθώς περνούσαν από τους δρόμους της Αθήνας, πετούσαν σημειώματα με λέξεις γεμάτες ανθρωπιά, πόθο για ζωή και ιδανικά, με την ελπίδα όποιος τα βρει, να τα παραδώσει στους δικούς τους… ΜΑΝΟΛΗΣ ΛΑΜΠΡΙΝΙΔΗΣ: «1-5-44. Αφήνω γεια όλους. Σας φιλώ όλους. Γεια σας για πάντα. Ζήτω η Ελλάς»». ΚΩΣΤΑΣ ΜΠΟΥΡΑΣ (Μελιγαλά): «… Σας φιλώ όλους. Ζήτω η Ελλάδα!». ΝΑΠΟΛΕΩΝ ΣΟΥΚΑΤΖΙΔΗΣ (Κρήτη) : «Πατερούλη, πάω για εκτέλεση.
Να’ σαι περήφανος για το μοναχογιό σου. Γεια σου λατρευτή μου αδελφούλα».

Ο Ναπολέων γεννήθηκε στην Προύσα της Μικράς Ασίας το 1909 με απώτερη καταγωγή την ποντιακή από την περιοχή της Σινώπης του Ευξείνου Πόντου από την οποία οι πρόγονοί του είχαν φύγει κατά το 1850 – όπως και χιλιάδες άλλοι Έλληνες της περιοχής- και εγκαταστάθηκαν στο δυτικό τμήμα της Μικράς Ασίας και την Ανατολική Θράκη, όταν είχαν εκδηλωθεί διωγμοί εκ μέρους των Τούρκων.

Σπούδασε στη Μέση και Ανώτατη Εμπορική Σχολή, εργάστηκε ως λογιστής και υπήρξε πρόεδρος των Εμποροϋπαλλήλων Ηρακλείου. Ανέπτυξε συνδικαλιστική δράση, η οποία στάθηκε αφορμή να συλληφθεί και να εξοριστεί στον Αϊ Στράτη. Στη συνέχεια μεταφερόταν από φυλακή σε φυλακή, όπως της Ακροναυπλίας, των Τρικάλων και της Λάρισας και τελικά κατέληξε στο Χαϊδάρι.

Ο Σουκατζίδης ήταν άνθρωπος σοβαρός, καλλιεργημένος, με υψηλό μορφωτικό επίπεδο, και ήταν μέσα στα κελιά η ψυχή των κρατουμένων αφού ο λόγος του τους έδινε κουράγιο και δύναμη. Τους εμψύχωνε, τους βοηθούσε στην επικοινωνία με τους δικούς τους ανθρώπους και λόγω του ότι ήταν γνώστης της γερμανικής γλώσσας εκτελούσε και χρέη μεταφραστή για τους συντρόφους του, που ήταν υποχρεωμένοι να έρθουν σε επαφή με τον εχθρό. Ήταν πολύ χρήσιμος και σπουδαίος άνθρωπος ο Ναπολέων, τον οποίο, ακόμα και οι Γερμανοί, που τον είχαν κρατούμενο στο Χαϊδάρι και εκτελούσε πολλές φορές χρέη διερμηνέα λόγω της γνώσης της Γερμανικής γλώσσας, τον εσέβοντο.

Ο Ναπολέων δεν δείλιασε μπροστά στον θάνατο. Ήταν ο διακοσιοστός που στήθηκε στον τοίχο του σκοπευτηρίου της Καισαριανής κι εκτελέστηκε… Όταν σταμάτησαν οι πυροβολισμοί, οι Γερμανοί αγγάρεψαν κατοίκους να φορτώσουν σε τέσσερα καμιόνια τα άψυχα κορμιά των εκτελεσμένων… Κι απ’ όπου περνούσαν, οι άνθρωποι έκλειναν τα παράθυρα για να μην αντικρύσουν το τραγικό θέαμα… Λίγοι συγγενείς που βρέθηκαν στο Σκοπευτήριο πετούσαν λουλούδια στον τόπο της θυσίας, δίπλα στο ρυάκι που έρρεε μαυρισμένο το αθώο ελληνικό αίμα…

O Γιάννης Ρίτσος έγραψε τότε το τραγούδι: «Μέρα Μαγιού με μίσεψες, μέρα Μαγιού σε χάνω…», και ο Κώστας Βάρναλης έγραψε τότε: «΄Ητανε πρώτη του Μαγιού, φώς όλα μέσα έξω, που θέρισε με μπαταριές, οχτρός ελληνομάχος, όχι έναν, δυο, ή τρείς… διακόσια παλληκάρια. Δεν ήλθαν μελλοθάνατοι με κλάμα και λαχτάρα, μόν’ ήρθανε μελλόγαμπροι με χορό και τραγούδι…»

enikos.gr/