Οι υπάλληλοι του Δημοσίου πληρώνονται λιγότερο από τον ιδιωτικό τομέα – Έρευνα ΚΕΠΕ

 

Παρά την εντύπωση που υπάρχει εδώ και δεκαετίες ότι οι εργαζόμενοι στο Δημόσιο απολαμβάνουν προνομιακούς μισθούς, τα στοιχεία δείχνουν ότι η πραγματικότητα έχει αλλάξει δραματικά – και μάλιστα εις βάρος τους. Σύμφωνα με εκτενή μελέτη του ΚΕΠΕ, το μισθολογικό χάσμα μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα όχι μόνο δεν είναι υπέρ των δημοσίων υπαλλήλων, αλλά έχει γείρει ξεκάθαρα προς την πλευρά των ιδιωτικών υπαλλήλων, ιδιαίτερα την τελευταία διετία.

📊 Τα βασικά ευρήματα της έρευνας

Η έκθεση του ΚΕΠΕ βασίστηκε σε επεξεργασία στοιχείων της ΕΛΣΤΑΤ για τα έτη 2022 και 2023 και απέδειξε πως:

• Οι καθαρές μηνιαίες αποδοχές στο Δημόσιο είναι κατά 15,8% έως 18,6% χαμηλότερες από τον ιδιωτικό τομέα όταν γίνεται σύγκριση ανάμεσα σε πανομοιότυπους εργαζόμενους.

• Το υποτιθέμενο πλεόνασμα υπέρ των δημοσίων υπαλλήλων δεν υπάρχει όταν ληφθούν υπόψη βασικά χαρακτηριστικά όπως εκπαίδευση, εμπειρία, θέση ευθύνης και εβδομαδιαίες ώρες εργασίας.

• Οι δημόσιοι υπάλληλοι είναι μεγαλύτερης ηλικίας (μέσος όρος: 47,6 ετών), έχουν διπλάσια προϋπηρεσία (16,5 έτη) και υψηλότερο μορφωτικό επίπεδο (60,1% έχουν τουλάχιστον πτυχίο πανεπιστημίου, έναντι 32,6% στον ιδιωτικό).

Η ψευδαίσθηση της «μονιμότητας»

Παρόλο που η μονιμότητα στο Δημόσιο θεωρείται πλεονέκτημα, φαίνεται πως λειτουργεί πλέον σαν «πέναλτι» στις αποδοχές. Το Δημόσιο δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις αυξήσεις της αγοράς, καθώς δεν υπάρχει ευελιξία στους μισθούς, οι οποίοι καθορίζονται διοικητικά και όχι μέσω διαπραγματεύσεων.

Παράλληλα, οι δημόσιοι υπάλληλοι με υψηλά προσόντα –όπως μεταπτυχιακά και διδακτορικά– αμείβονται λιγότερο από τους αντίστοιχους συναδέλφους τους στον ιδιωτικό τομέα: η διαφορά αγγίζει το -17,9%.

 Το παράδοξο της εξειδίκευσης

Ένα από τα πιο εντυπωσιακά ευρήματα είναι ότι το Δημόσιο –παρά τις ανάγκες του– δυσκολεύεται να προσελκύσει προσωπικό υψηλής εξειδίκευσης, καθώς δεν μπορεί να προσφέρει ανταγωνιστικές αμοιβές.

Για παράδειγμα, εργαζόμενοι με θέσεις ευθύνης στον ιδιωτικό τομέα λαμβάνουν έως και 22,6% περισσότερα από αντίστοιχους στον δημόσιο τομέα.

 Πάγωμα μισθών και οι επιπτώσεις του

Η 10ετία των μνημονίων, σε συνδυασμό με την επιβολή του ενιαίου μισθολογίου, οδήγησε σε μακροχρόνιο «πάγωμα» των αμοιβών στο Δημόσιο. Έτσι, ενώ στον ιδιωτικό τομέα οι μισθοί ανέκαμψαν με την οικονομική ανάκαμψη, οι αποδοχές στο Δημόσιο παρέμειναν στάσιμες, δημιουργώντας ένα νέο μισθολογικό χάσμα.

Τι προκύπτει τελικά;

Το «παραδοσιακό» επιχείρημα ότι οι δημόσιοι υπάλληλοι πληρώνονται καλύτερα δεν ευσταθεί πλέον. Οι αριθμοί το αποδομούν πλήρως. Παρά την ασφάλεια της μονιμότητας, οι εργαζόμενοι στο Δημόσιο υστερούν μισθολογικά έναντι των ιδιωτικών υπαλλήλων – ακόμα κι αν διαθέτουν περισσότερα προσόντα και εμπειρία.

Το ερώτημα, πλέον, δεν είναι αν οι δημόσιοι υπάλληλοι πληρώνονται περισσότερο, αλλά αν το Δημόσιο παραμένει ελκυστικός εργοδότης για τους καλύτερα καταρτισμένους εργαζόμενους της χώρας.