ΕΛ.ΑΣ. σε μετάβαση: Οι επιπτώσεις της ανάθεσης διευθυντικών ρόλων σε μη αστυνομικά στελέχη

 

Αναδιοργάνωση της ΕΛ.ΑΣ.: Μια προβληματική κατεύθυνση στον ορισμό Διευθυντών

Το υπό προώθηση σχέδιο νόμου για την αναδιοργάνωση της Ελληνικής Αστυνομίας φέρνει σημαντικές αλλαγές στη διοικητική της δομή, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνεται και η τοποθέτηση πολιτικών υπαλλήλων κατηγορίας Π.Ε. ως Διευθυντών σε κρίσιμες υπηρεσίες. Η πρόβλεψη αυτή, όπως διατυπώνεται στο άρθρο 78, παράγραφος 8, γεννά σοβαρές ανησυχίες, καθώς φαίνεται να αντιτίθεται πλήρως στις ιδιαίτερες αρχές που χαρακτηρίζουν τη στρατιωτικά δομημένη ιεραρχία του Σώματος.

Το νέο πλαίσιο τοποθέτησης Διευθυντών

Στο άρθρο 78 παρ. 8 του υπό προώθηση σχεδίου νόμου προβλέπεται ότι " Διευθυντής της Διεύθυνσης Πολιτικού Προσωπικού τοποθετείται πολιτικός υπάλληλος κατηγορίας Π.Ε. κλάδου Διοικητικού - Οικονομικού οποιασδήποτε ειδικότητας σύμφωνα με το π.δ. 85/2022 (Α’ 232), που επιλέγεται σύμφωνα με τον Κώδικα Κατάστασης Δημοσίων Πολιτικών Διοικητικών Υπαλλήλων και Υπαλλήλων Ν.Π.Δ.Δ. (ν. 3528/2007, Α’ 26). Στις Διευθύνσεις Επικοινωνίας, Επικοινωνιών και Δικτύων, Υποδομών και Τεχνικών Μέσων και Πληροφοριακών Συστημάτων και Ψηφιακής Διακυβέρνησης τοποθετείται πολιτικός υπάλληλος ως Διευθυντής κατηγορίας Π.Ε., κλάδου και ειδικότητας σύμφωνα με το π.δ. 85/2022 συναφούς με την αποστολή τους. Σε περίπτωση έλλειψης πολιτικών υπαλλήλων κλάδων και ειδικοτήτων συναφών με την αποστολή των εν λόγω διευθύνσεων, τοποθετείται υπάλληλος κατηγορίας Π.Ε. κλάδου Διοικητικού - Οικονομικού οποιασδήποτε ειδικότητας σύμφωνα με το π.δ. 85/2022" . Στην  παράγραφο 10 του ίδιου άρθρου περιλαμβάνεται εξαίρεση ως εξής «Σε περίπτωση έλλειψης πολιτικών υπαλλήλων των προβλεπομένων κατηγοριών και κλάδων για την κάλυψη των θέσεων διευθυντών και τμηματαρχών της παρ. 9, δύναται να τοποθετούνται αξιωματικοί ειδικών καθηκόντων αντίστοιχης ειδικότητας ή αξιωματικοί γενικών καθηκόντων».

Η αντίστοιχη διάταξη στο υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο (π.δ 178/2024, άρθρο 41 παρ. 11 διαμορφώνεται ως εξής: ««11. Διευθυντής της Διεύθυνσης Πολιτικού Προσωπικού τοποθετείται πολιτικός υπάλληλος κατηγορίας Π.Ε. κλάδου Διοικητικού - Οικονομικού, που επιλέγεται σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις του Υπαλληλικού Κώδικα.

Στις Διευθύνσεις Επικοινωνίας, Ιστορίας Ελληνικής Αστυνομίας και Τεχνικών Εφαρμογών, δύναται να τοποθετείται Διευθυντής και πολιτικός υπάλληλος, κατηγορίας Π.Ε. κλάδου Διοικητικού - Οικονομικού, που επιλέγεται σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις του Υπαλληλικού Κώδικα».

Έλλειψη εξειδίκευσης και αντίφαση με τη στρατιωτική δομή της ΕΛ.ΑΣ.

Η πρόβλεψη αυτή έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τη φύση και την αποστολή της ΕΛ.ΑΣ., η οποία λειτουργεί υπό μια αυστηρά ιεραρχική και στρατιωτικού τύπου δομή. Οι τοποθετήσεις αυτές ενδέχεται να οδηγήσουν στην ανάληψη διευθυντικών θέσεων από άτομα που δεν διαθέτουν την απαιτούμενη βαθιά γνώση της αστυνομικής πρακτικής, της ποινικής νομοθεσίας, των μεθόδων και της επιχειρησιακής δράσης του Σώματος. Αυτά τα στοιχεία, που είναι ζωτικής σημασίας για τη διατήρηση της εύρυθμης λειτουργίας της ΕΛ.ΑΣ., φαίνεται να υποβαθμίζονται υπέρ της διοικητικής εμπειρίας που διαθέτουν οι πολιτικοί υπάλληλοι.

Η διαφαινόμενη υποβάθμιση των Αξιωματικών της ΕΛ.ΑΣ.

Είναι χαρακτηριστικό ότι με το νέο καθεστώς, στις Διευθύνσεις που αντικαθιστούν τη Διεύθυνση Πληροφορικής, τη Διεύθυνση τεχνικής Υποστήριξης και τη Διεύθυνση Τεχνικών Εφαρμογών του Αρχηγείου της ΕΛ.ΑΣ, προκρίνονται ως Διευθυντές πολιτικοί υπάλληλοι Π.Ε., ακόμα και αν δεν είναι συναφούς ειδικότητας και μόνο ελλείψει τους δύναται να τοποθετούνται αξιωματικοί ειδικών καθηκόντων αντίστοιχης ειδικότητας ή αξιωματικοί γενικών καθηκόντων. Αυτό ενδέχεται να οδηγήσει σε αποδυνάμωση της επιχειρησιακής ικανότητας των εν λόγω Διευθύνσεων και σε σύγχυση ως προς την εφαρμογή των κανόνων που διέπουν την ΕΛ.ΑΣ.

Συμπεράσματα και προτάσεις

Η αλλαγή αυτή εγείρει σοβαρά ζητήματα ως προς τη λειτουργικότητα και την αποτελεσματικότητα της Ελληνικής Αστυνομίας. Η ανάθεση κρίσιμων διευθυντικών θέσεων σε μη εξειδικευμένους πολιτικούς υπαλλήλους μπορεί να υποβαθμίσει τη στρατηγική και επιχειρησιακή απόδοση των υπηρεσιών, παραβλέποντας τη σημασία της βαθιάς γνώσης των αστυνομικών διαδικασιών.

Είναι επιτακτική ανάγκη να επανεξεταστεί η συγκεκριμένη διάταξη, με γνώμονα την εξασφάλιση της διοίκησης από στελέχη που διαθέτουν εμπειρία και εξειδίκευση στα συγκεκριμένα αντικείμενα. Η διατήρηση της ιεραρχίας και της επιχειρησιακής ετοιμότητας της ΕΛ.ΑΣ. πρέπει να αποτελεί βασική προτεραιότητα σε κάθε προσπάθεια αναδιοργάνωσης.