Επικουρικές συντάξεις: Μειώνεται ο χρόνος αναμονής Τι αναφέρει η εγκύκλιος που εκδόθηκε

 

Ουσιαστικά πρόκειται για την εφαρμογή των προβλέψεων πρόσφατου ασφαλιστικού νόμου, ο οποίος και «ξεμπλοκάρει» την έκδοση των επικουρικών λαμβάνοντας υπόψη ως βασική προϋπόθεση τη συμπλήρωση 15ετίας. Υπό προϋποθέσεις όσα αιτήματα συνταξιοδότησης έχουν απορριφθεί, δίνεται η δυνατότητα να επανεξεταστούν.

Συγκεκριμένα, εγκύκλιος του ΕΦΚΑ, σε εφαρμογή του τελευταίου ασφαλιστικού νόμου (Ν 5078/2023), ξεκαθαρίζει τους όρους και τις προϋποθέσεις που πρέπει να πληρούνται προκειμένου να απονεμηθούν επικουρικές συντάξεις και εφάπαξ εντός 3 ή το πολύ 6 μηνών.

Στην εγκύκλιο, παρέχονται διευκρινήσεις σχετικά με τη χρονική «συνθήκη» απονομής των επικουρικών συντάξεων, σε εφαρμογή του τελευταίου Ασφαλιστικού Νόμου (ν.5078/23). Παράλληλα αποσαφηνίζεται το καθεστώς χορήγησης μειωμένης σύνταξης, καθώς επίσης και η διαδικασία εφαρμογής και αξιοποίησης του χρόνου εξόφλησης του ποσού εξαγοράς ασφαλιστικού χρόνου. Σε κάθε περίπτωση, τονίζεται ότι βασική προϋπόθεση για χορήγηση επικουρικής σύνταξης είναι η συμπλήρωση το λιγότερο 15 ετών προϋπηρεσίας (4.500 Ημέρες Ασφάλισης).

 Πιο αναλυτικά:

• Αλλάζει η fast track διαδικασία απονομής επικουρικής σύνταξης και εφάπαξ παροχής, όπως είχε διαμορφωθεί με το «νόμο Χατζηδάκη» (ν.4921/22). Από την ψήφιση του νέου Ασφαλιστικού Νόμου, δηλαδή από τον Δεκέμβριο του 2023 και μετά, οι επικουρικές συντάξεις δεν θα απονέμονται στη βάση της συμπλήρωσης του 67^ου έτους ηλικίας του δικαιούχου. Θα απονέμονται εντός τριών μηνών από την ημερομηνία έκδοσης της κύριας σύνταξης. Εναλλακτικά, θα απονέμονται εντός έξι μηνών από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης απονομής επικουρικής σύνταξης, σε περίπτωση που αυτή υποβλήθηκε σε μεταγενέστερο χρόνο από την αίτηση για απονομή κύριας σύνταξης.
• Οι έλεγχοι των αποφάσεων σύνταξης του κύριου φορέα που εκδίδονται με τη διαδικασία της ταχείας απονομής (fast track), θα πραγματοποιούνται εντός τριών ετών από την έκδοσή τους. Σε κάθε περίπτωση, μετά την παρέλευση πενταετίας από την έκδοση της σχετικής συνταξιοδοτικής πράξης δεν μπορεί να γίνει έλεγχος. Άρα, εάν υπάρχουν λάθη στη fast track διαδικασία, με συνέπεια ο συνταξιούχος να λαμβάνει μικρότερη σύνταξη από αυτή που θα του αναλογούσε και παρέλθει η πενταετία, δεν μπορεί να γίνει έλεγχος για να διορθωθούν.
• Ειδικά για τις επικουρικές συντάξεις, οι έλεγχοι πρέπει να γίνουν εντός ενός έτους από την έκδοσή τους. Αν παρέλθουν τρία έτη από την έκδοση της συνταξιοδοτικής πράξης, σε αυτή την περίπτωση, δεν επιτρέπεται να γίνουν έλεγχοι.
• Εάν ο ασφαλισμένος δικαιωθεί μειωμένης σύνταξης για τον κύριο φορέα, τότε η μείωση αυτή εφαρμόζεται στο ίδιο ποσοστό και για την επικουρική σύνταξη. Μόνο που η όποια μείωση αφορά στο τμήμα της σύνταξης μέχρι 31.12.2014, καθώς από την ανωτέρω ημερομηνία και μετά, άλλαξε ο τρόπος υπολογισμού.

Για αναγνώριση χρόνου ασφάλισης, η εγκύκλιος ορίζει ότι, εάν δεν έχει παρέλθει η ημερομηνία εξόφλησης, τότε εκδίδεται εγκριτική απόφαση έκδοσης επικουρικής σύνταξης. Εάν όμως έχει  παρέλθει η νόμιμη προθεσμία εξόφλησης για εξαγορά χρόνου ασφάλισης, τότε για να εκδοθεί εγκριτική απόφαση απονομής επικουρικής σύνταξης, απαιτείται ο δικαιούχος να υποβάλλει εκ νέου,  σχετική αίτηση. Στην περίπτωση αυτή όμως, τα όποια οικονομικά αποτελέσματα προκύπτουν, εκκινούν από την ημερομηνία υποβολής της νέας αίτησης.

Πότε δεν ισχύει η 15ετία

Προσοχή: Η προϋπόθεση συμπλήρωσης 4.500 ημερών εργασίας ή 15 ετών εργασίας για τη λήψη επικουρικής σύνταξης δεν ισχύει για τις κατηγορίες ασφαλισμένων που θεμελιώνουν δικαίωμα κύριας σύνταξης με μικρότερο χρόνο ασφάλισης, όπως:

• Περιπτώσεις δημάρχων οι οποίοι δικαιούνται χορηγίας
• Περιπτώσεις συνταξιοδότησης αιρετών νομαρχών
• Περιπτώσεις ασφαλισμένων στο τ. ΤΑΔΚΥ (π.χ. θεμελίωση με Βαρέα & Ανθυγιεινά).
• Περιπτώσεις που εμπίπτουν ή παραπέμπουν σε κανόνες συνταξιοδότησης με τις διατάξεις του ν. 612/1977.

Σε όλες τις άλλες περιπτώσεις για τις οποίες οι ασφαλισμένοι έχουν θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα και λαμβάνουν κύρια σύνταξη με χρόνο ασφάλισης λιγότερο από 4.500 ημερών εργασίας ή 15 έτη.

Μάλιστα, όλα τα παραπάνω αφορούν και τις αιτήσεις που έχουν υποβληθεί από 20/12/2023 και μετά, τις συνταξιοδοτικές αποφάσεις που έχουν εκδοθεί με τη διαδικασία ταχείας απονομής σύνταξης του νόμου Χατζηδάκη (ν. 4921/2022) και βρίσκονται σε διαδικασία ελέγχου ορθής απονομής, καθώς και τις εκκρεμείς αιτήσεις.

Στις προαναφερθείσες περιπτώσεις, τα οικονομικά αποτελέσματα εκκινούν από την ημερομηνία της αρχικής αίτησης συνταξιοδότησης.