ΟΗΕ: «Σκληρές και απάνθρωπες συνθήκες διαβίωσης» για τους Παλαιστίνιους – Σοβαρές αιχμές κατά του Ισραήλ από την Επιτροπή κατά των Βασανιστηρίων

 Ιδιαίτερα βαριά συμπεράσματα για την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στα Παλαιστινιακά Εδάφη διατυπώνει η Επιτροπή του ΟΗΕ κατά των Βασανιστηρίων, η οποία υιοθέτησε τις τελικές παρατηρήσεις των υποεπιτροπών της για τέσσερα κράτη, μεταξύ αυτών και το Ισραήλ.

Στην περίπτωση του Ισραήλ, η Επιτροπή εκφράζει έντονη ανησυχία για την ύπαρξη «μιας de facto κρατικής πολιτικής οργανωμένων και εκτεταμένων βασανιστηρίων και κακομεταχείρισης», η οποία –όπως σημειώνει– έχει ενταθεί σημαντικά μετά τις 7 Οκτωβρίου 2023.

«Απάνθρωπες και ταπεινωτικές συνθήκες ζωής»

Στη σύνοψή της, η Επιτροπή επισημαίνει ότι οι πολιτικές που εφαρμόζει το Ισραήλ «συνιστούν σκληρές, απάνθρωπες ή ταπεινωτικές συνθήκες διαβίωσης για τον παλαιστινιακό πληθυσμό». Παρά τον προσεκτικό διπλωματικό λόγο, η εικόνα που περιγράφεται είναι ιδιαίτερα σκοτεινή, ειδικά όσον αφορά τις συνθήκες κράτησης Παλαιστινίων.

Η Επιτροπή, πάντως, ξεκινά το πόρισμά της καταδικάζοντας την επίθεση της Χαμάς και άλλων οργανώσεων στις 7 Οκτωβρίου 2023, αναγνωρίζοντας την απειλή που αντιμετωπίζει το Ισραήλ. Την ίδια στιγμή, όμως, τονίζει ότι η αντίδραση του ισραηλινού κράτους ήταν δυσανάλογη, προκαλώντας τεράστιες απώλειες ζωών και βαθιά ανθρωπιστική κρίση για τον παλαιστινιακό λαό.

Τι αποκαλύπτει η έρευνα – Αναφορές σε εγκλήματα πολέμου

Παρότι το πλήρες πόρισμα δεν έχει ακόμη δημοσιευθεί, το BBC, που παρακολούθησε τις εργασίες της Επιτροπής, μεταδίδει ότι τα μέλη της ήταν ιδιαιτέρως επικριτικά για τη χρήση του ισραηλινού νόμου περί «παράνομων μαχητών», μέσω του οποίου συλλαμβάνονται μαζικά Παλαιστίνιοι, συμπεριλαμβανομένων παιδιών, εγκύων και ηλικιωμένων.

Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλούν οι αναφερόμενες συνθήκες κράτησης:

• στέρηση τροφής και νερού

• σοβαροί ξυλοδαρμοί

• επιθέσεις από σκύλους

• ηλεκτροσόκ και βασανιστήρια με νερό

• σεξουαλική βία

• πολύμηνη αλυσόδεση κρατουμένων

• στέρηση πρόσβασης σε τουαλέτα, ακόμη και αναγκαστική χρήση πάνας

Η Επιτροπή επισημαίνει ότι, σύμφωνα με την Επιτροπή Έρευνας του ΟΗΕ για τα Κατεχόμενα Εδάφη, τέτοιες πρακτικές ενδέχεται να συνιστούν εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότη
τας, αποτελώντας μέρος του actus reus της γενοκτονίας – δηλαδή της «ένοχης πράξης» που απαιτείται για τη στοιχειοθέτηση του εγκλήματος.

Ανησυχία για ατιμωρησία και διοικητική κράτηση

Έντονη είναι επίσης η ανησυχία για την έλλειψη ουσιαστικών ερευνών ή διώξεων σχετικά με τις καταγγελίες βασανιστηρίων. Παράλληλα, η Επιτροπή κάνει ειδική αναφορά στη βία των εποίκων στη Δυτική Όχθη και στη συστηματική χρήση της διοικητικής κράτησης.

Όπως σημειώνεται, χιλιάδες Παλαιστίνιοι κρατούνται χωρίς απαγγελία κατηγοριών, χωρίς πρόσβαση σε δικηγόρο και χωρίς να οδηγούνται ενώπιον δικαστή, πρακτική που –σύμφωνα με την Επιτροπή– δημιουργεί συνθήκες συστηματικής κακοποίησης και πλήρους ατιμωρησίας.

Σύσταση για ανεξάρτητη έρευνα και ανθρωπιστική πρόσβαση

Η Επιτροπή καλεί το Ισραήλ να προχωρήσει στη σύσταση ανεξάρτητης ειδικής εξεταστικής επιτροπής για τη διερεύνηση όλων των καταγγελιών βασανιστηρίων και κακομεταχείρισης κατά τη διάρκεια της τρέχουσας ένοπλης σύγκρουσης. Παράλληλα, ζητά την άμεση και απρόσκοπτη είσοδο ανθρωπιστικής βοήθειας και ανθρωπιστικών εργαζομένων στη Γάζα.

Τα ευρήματα της Επιτροπής αναμένεται να προκαλέσουν έντονες διεθνείς αντιδράσεις, καθώς θέτουν πλέον με επίσημο τρόπο υπό αμφισβήτηση την τήρηση θεμελιωδών κανόνων του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου.