Η Μαρία Καρυστιανού και το ενδεχόμενο πολιτικής καθόδου: ανάμεσα στο ηθικό κεφάλαιο και τη σκληρότητα της πολιτικής

 

Το ενδεχόμενο η Μαρία Καρυστιανού να προχωρήσει στη δημιουργία πολιτικού κόμματος αποτελεί αντικείμενο συζήτησης στον δημόσιο διάλογο, ακόμη κι αν η ίδια δεν έχει προβεί σε σχετική δήλωση. Πρόκειται για ένα σενάριο που εγείρει σύνθετα ερωτήματα, τόσο πολιτικά όσο και κοινωνικά, καθώς αγγίζει ένα από τα πιο τραυματικά γεγονότα των τελευταίων ετών: την τραγωδία των Τεμπών.

Η δημόσια παρουσία της κ. Καρυστιανού, μέσα από τον ρόλο της ως προέδρου του συλλόγου συγγενών θυμάτων, της προσέδωσε υψηλή αναγνωρισιμότητα και, κυρίως, ισχυρό ηθικό κύρος. Εκφράζει την αγωνία, την οργή και την απαίτηση για δικαιοσύνη ενός σημαντικού τμήματος της κοινωνίας που αισθάνεται ότι το πολιτικό σύστημα απέτυχε να αποδώσει ευθύνες. Σε αυτό το πλαίσιο, δεν είναι λίγοι εκείνοι που βλέπουν στο πρόσωπό της μια εν δυνάμει πολιτική έκφραση ανθρώπων που δηλώνουν «πολιτικά άστεγοι».

Τα ενδεχόμενα θετικά

Μια πιθανή πολιτική πρωτοβουλία θα μπορούσε να λειτουργήσει ως δίαυλος θεσμικής πίεσης προς το πολιτικό σύστημα. Η είσοδος ενός προσώπου χωρίς κομματικό παρελθόν θα επανέφερε στο επίκεντρο έννοιες όπως η λογοδοσία, η διαφάνεια και η ευθύνη, έννοιες που συχνά υποχωρούν μπροστά στη διαχείριση της επικαιρότητας. Παράλληλα, θα μπορούσε να κινητοποιήσει πολίτες που απέχουν από τις εκλογές, θεωρώντας ότι δεν εκπροσωπούνται από τα υφιστάμενα κόμματα.

Οι κίνδυνοι και οι αντιδράσεις

Ωστόσο, η μετάβαση από τον χώρο της κοινωνικής διεκδίκησης στην οργανωμένη πολιτική δεν είναι χωρίς κόστος. Το βασικό και αναμενόμενο επιχείρημα που θα προβληθεί εναντίον μιας τέτοιας επιλογής αφορά την κατηγορία περί «εκμετάλλευσης της τραγωδίας». Η δημόσια συζήτηση θα μετατοπιστεί από το αίτημα για δικαιοσύνη στη σκοπιμότητα της πολιτικής κίνησης, με αποτέλεσμα να πολωθεί ένα ζήτημα που μέχρι σήμερα συγκέντρωνε ευρεία κοινωνική συναίνεση.

Επιπλέον, η πολιτικοποίηση του ζητήματος των Τεμπών ενδέχεται να δημιουργήσει ρήγματα ακόμη και μεταξύ των συγγενών των θυμάτων, καθώς η κοινή ηθική βάση μπορεί να υποκατασταθεί από διαφορετικές πολιτικές στρατηγικές και προσεγγίσεις.

Το βάρος της πολιτικής πραγματικότητας

Η πολιτική είναι ένας χώρος σκληρός, όπου το ηθικό πλεονέκτημα δεν αρκεί από μόνο του. Απαιτεί θέσεις για ένα ευρύ φάσμα ζητημάτων, συμβιβασμούς και αντοχή σε συνεχή δημόσια κριτική. Ένα πρόσωπο που μέχρι σήμερα λειτουργεί ως σύμβολο δικαίωσης και μνήμης, σε περίπτωση πολιτικής καθόδου, θα κριθεί με τα ίδια μέτρα και σταθμά όπως κάθε άλλος πολιτικός παράγοντας.

Το ερώτημα δεν είναι μόνο αν μια τέτοια πολιτική κίνηση θα είχε απήχηση, αλλά αν μπορεί να διατηρήσει το ηθικό της φορτίο μέσα στο κομματικό πεδίο. Η παραμονή της Μαρίας Καρυστιανού στον ρόλο της κοινωνικής πίεσης διατηρεί έναν συμβολισμό που αγγίζει ευρύτερα στρώματα. Η είσοδός της στην πολιτική, από την άλλη, θα άνοιγε έναν νέο δρόμο, με αρχική δυναμική αλλά και αναπόφευκτες συγκρούσεις.

Σε κάθε περίπτωση, η συζήτηση γύρω από το πρόσωπό της αναδεικνύει κάτι βαθύτερο: την ανάγκη μιας κοινωνίας που αναζητά δικαιοσύνη και εμπιστοσύνη σε θεσμούς που δοκιμάζονται. Αν αυτή η ανάγκη μπορεί να εκφραστεί αποτελεσματικά μέσα από την πολιτική, παραμένει ένα ανοιχτό ερώτημα.