Όταν η κοινωνία ζητά πίσσα και πούπουλα, αλλά ήταν σιωπηλή όσο γεννιόταν το τέρας

 

Η απολογία της Ειρήνης Μουρτζούκου ενώπιον της ανακρίτριας Πατρών εξελίσσεται σε ένα σκηνικό κοινωνικής έκρηξης. Έξω από τα δικαστήρια, δεκάδες πολίτες φωνάζουν «θάνατος», αποδοκιμάζουν, απειλούν. Κάποιοι έχουν γράψει ακόμη και στα σώματά τους λέξεις που αποπνέουν οργή και αγανάκτηση. Οι εικόνες είναι σοκαριστικές – όχι όμως μόνο για την ένταση τους. Είναι σοκαριστικές γιατί αντανακλούν μια κοινωνία που από τη μια σωπαίνει για χρόνια κι από την άλλη, ξαφνικά, ζητά πίσσα και πούπουλα.

Γιατί όταν χτίζονταν αυτά τα εγκλήματα, πού ήταν όλοι αυτοί που τώρα ζητούν αίμα; Πού ήταν όταν οι τοπικές φήμες κυκλοφορούσαν, όταν τα μοτίβα επαναλαμβάνονταν, όταν οι υποψίες αιωρούνταν; Κανείς δεν είδε, κανείς δεν άκουσε, κανείς δεν θέλησε να μπει στη δυσάρεστη θέση να "ανακατευτεί". Κανείς δεν απαίτησε απαντήσεις πριν φτάσουμε στο σημείο μηδέν.

Η κοινωνία της αδιαφορίας είναι η ίδια που σήμερα μετατρέπεται σε κοινωνία της αγριότητας. Οι ίδιοι που «δεν ήταν δουλειά τους» χθες, σήμερα μετατρέπονται σε δικαστές, εισαγγελείς και δήμιους. Και σε αυτή την αντίφαση βρίσκεται η ουσία του προβλήματος: σε μια κοινωνία που αποτυγχάνει να προστατεύσει, αλλά είναι πάντα έτοιμη να καταδικάσει. Όχι για να αποδώσει δικαιοσύνη, αλλά για να ξεπλύνει τη δική της συνενοχή.

Η Ειρήνη Μουρτζούκου κατηγορείται για φρικτές πράξεις. Κι αν είναι ένοχη, θα πρέπει να λογοδοτήσει πλήρως απέναντι στη Δικαιοσύνη. Αλλά το Κακό, όταν γεννιέται, δεν εμφανίζεται ξαφνικά με κέρατα και ουρά. Συνήθως κρύβεται κάτω από μάσκες, πίσω από οικογενειακούς τοίχους, μέσα σε παραβλεμμένα σημάδια. Η σιωπή εκείνων που μπορούσαν να δράσουν είναι το έδαφος όπου το Κακό ριζώνει.

Η αυθόρμητη οργή των πολιτών ίσως είναι ανθρώπινη. Αλλά αν δεν συνοδεύεται από αυτοκριτική, αν δεν μετατραπεί σε συλλογική ευθύνη και απαίτηση να ενισχυθούν οι μηχανισμοί πρόνοιας, η ψυχική υγεία, η ιατροδικαστική ακρίβεια, τότε απλώς θα επαναληφθεί. Το τέρας δεν θα είναι το τελευταίο.

Η αποδοκιμασία χωρίς ενσυναίσθηση, η τιμωρία χωρίς πρόληψη, είναι απλώς ο άλλος τρόπος για να συνεχίσουμε να κάνουμε ότι δεν βλέπουμε.