"Έρευνα για τις Προκλήσεις και τους Κινδύνους στην Εργασία των Δικυκλιστών της Ελληνικής Αστυνομίας: Ασφάλεια, Υγεία και Επιπτώσεις"

<![endif]-->

Το katechaker.gr σας παρουσιάζει τα κυριότερα ευρήματα από την έρευνα με τίτλο "Υγιεινή και Ασφάλεια των Ενστόλων Δικυκλιστών της Ελληνικής Αστυνομίας", που αποτελεί Διπλωματική Διατριβή της Μ. Παλάντζα, η οποία υποβλήθηκε στο Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στην Υγιεινή και Ασφάλεια της Εργασίας. Στην έρευνα αυτή αναλύονται οι κίνδυνοι που προκύπτουν κατά την εργασία των δικυκλιστών της Ελληνικής Αστυνομίας, εστιάζοντας στην ασφάλεια, την υγεία και τις επιπτώσεις αυτής της επαγγελματικής δραστηριότητας.

 

 Δείτε τα σημαντικότερα σημεία της έρευνας

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ορίζει την υγεία ως «κατάσταση πλήρους σωματικής, ψυχικής και κοινωνικής ευεξίας», τονίζοντας τις αλληλεπιδράσεις αυτών των διαστάσεων στην ανθρώπινη υγεία. Η εργασία, ειδικά σε επαγγέλματα με υψηλές ψυχοφυσιολογικές απαιτήσεις, όπως αυτό του αστυνομικού, επηρεάζει σημαντικά την υγεία των εργαζομένων.

 Οι αστυνομικοί, και ειδικότερα οι δικυκλιστές, εκτίθενται σε δύσκολες συνθήκες, όπως ακραία καιρικά φαινόμενα, ατμοσφαιρική ρύπανση και θόρυβο, με αποτέλεσμα να αντιμετωπίζουν σοβαρά σωματικά και ψυχικά προβλήματα υγείας.

Η φύση του επαγγέλματος απαιτεί από τους αστυνομικούς δικυκλιστές μεγάλη σωματική και ψυχική αντοχή, καθώς συχνά εκτίθενται σε επικίνδυνες καταστάσεις, όπως καταδιώξεις και αντιπαραθέσεις με εγκληματίες. Οι συχνές επιπτώσεις στην υγεία περιλαμβάνουν προβλήματα αναπνευστικού και καρδιοαγγειακού συστήματος, πονοκεφάλους, υπέρταση και ψυχολογικές επιπτώσεις όπως άγχος και διαταραχές ύπνου. Ιδιαίτερα οι δικυκλιστές, που βρίσκονται στον δρόμο καθημερινά, είναι εκτεθειμένοι σε ρύπους και θόρυβο, που έχουν αρνητικές συνέπειες για την υγεία τους, όπως αναπνευστικά προβλήματα και επιβάρυνση του καρδιαγγειακού συστήματος.

Ειδικότερα, η ατμοσφαιρική ρύπανση στις πόλεις, κυρίως από τα καυσαέρια των οχημάτων, επηρεάζει σημαντικά την υγεία των δικυκλιστών. Η μακροχρόνια έκθεση σε ατμοσφαιρικούς ρύπους αυξάνει τον κίνδυνο ασθενειών όπως άσθμα, βρογχίτιδα, και καρδιοαγγειακά προβλήματα. Η Ελληνική Αστυνομία, αναγνωρίζοντας αυτούς τους κινδύνους, έχει θεσπίσει μέτρα προστασίας για τους ένστολους, όπως η υποχρεωτική χρήση ειδικών μασκών προστασίας από τα καυσαέρια κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους, σύμφωνα με το Π.Δ. 45/2008.

Η εργασία αυτή αφορά τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν οι δικυκλιστές της Ελληνικής Αστυνομίας (ΕΛ.ΑΣ.) και τις συνέπειες για την υγεία τους από διάφορους περιβαλλοντικούς παράγοντες, όπως η θερμοκρασία, οι κραδασμοί και οι καιρικές συνθήκες. Παράλληλα, αναλύονται οι παράγοντες που οδηγούν σε τροχαία ατυχήματα, οι επιπτώσεις στην ψυχική υγεία και το άμεσο αποτέλεσμα από τα φυσικά και ψυχολογικά φορτία που υφίστανται λόγω της φύσης του επαγγέλματός τους.

Κίνδυνοι για την υγεία από θερμοκρασία:
Η θερμοκρασία του σώματος του ανθρώπου είναι διακυμαινόμενη και εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, όπως η σωματική δραστηριότητα και το θερμικό περιβάλλον. Στην περίπτωση των δικυκλιστών, η υπερβολική θερμοκρασία μπορεί να προκαλέσει θερμοπληξία ή υπερπυρεξία, με σοβαρές συνέπειες για την υγεία, όπως κατάρρευση των μηχανισμών θερμορύθμισης του σώματος, εφίδρωση και θρόισμα της θερμοκρασίας του σώματος.

Κίνδυνοι από δονήσεις και κραδασμούς:
Οι δικυκλιστές εκτίθενται σε δονήσεις από τις μηχανές τους, οι οποίες μπορούν να προκαλέσουν το Σύνδρομο Δόνησης Χεριού-Βραχίονα (HAVS). Αυτές οι δονήσεις οδηγούν σε προβλήματα, όπως μούδιασμα, πόνο και μειωμένη αίσθηση στα χέρια. Με τον καιρό, μπορεί να υπάρξουν σοβαρές βλάβες στο νευρικό σύστημα και στους μύες των χεριών.

Επικίνδυνες καιρικές συνθήκες:
Η έκθεση σε ακραίες καιρικές συνθήκες (π.χ., έντονο κρύο ή βροχή) θέτει τους δικυκλιστές σε κίνδυνο, καθώς η χαμηλή θερμοκρασία μπορεί να προκαλέσει κρυοπαγήματα ή να επηρεάσει το ανοσοποιητικό σύστημα, αυξάνοντας τον κίνδυνο λοιμώξεων. Οι αλλαγές της θερμοκρασίας, η υγρασία και η βροχή επιδεινώνουν τις συνθήκες εργασίας τους και αυξάνουν τη φυσική τους κόπωση.

Παράγοντες που συμβάλλουν σε τροχαία ατυχήματα:
Η οδήγηση σε βρεγμένο οδόστρωμα αυξάνει τον κίνδυνο τροχαίων ατυχημάτων λόγω της μείωσης της πρόσφυσης των ελαστικών. Επιπλέον, το κακό οδόστρωμα και οι ακατάλληλες συνθήκες κυκλοφορίας εντείνουν την επικινδυνότητα. Η ανάγκη για υψηλές ταχύτητες, λόγω των υπηρεσιακών αναγκών (όπως οι καταδιώξεις), καθιστά τους δικυκλιστές πιο επιρρεπείς σε ατυχήματα.

Ψυχολογικές επιπτώσεις:
Η έντονη πίεση και το άγχος που συνοδεύουν την καθημερινότητα των δικυκλιστών της ΕΛ.ΑΣ. επηρεάζουν την ψυχική τους υγεία, προκαλώντας αυξημένα επίπεδα στρες. Αυτό το άγχος σχετίζεται με την αυξημένη αρτηριακή πίεση, προβλήματα με το πεπτικό σύστημα, και την εξασθένιση του ανοσοποιητικού τους συστήματος. Ο φόβος και η αβεβαιότητα για την ασφάλειά τους, καθώς και οι κινήσεις κατά τη διάρκεια επικίνδυνων καταδιώξεων, συμβάλλουν σε ψυχικές και σωματικές παθήσεις, όπως οι καρδιοπάθειες και τα πεπτικά έλκη.

Συμπεράσματα:
Οι δικυκλιστές της ΕΛ.ΑΣ. αντιμετωπίζουν πολλούς φυσικούς και ψυχολογικούς κινδύνους κατά την άσκηση των καθηκόντων τους, οι οποίοι επηρεάζουν τόσο τη φυσική όσο και την ψυχική τους υγεία. Οι κίνδυνοι αυτοί εντείνονται από τη φύση του επαγγέλματος, τις καιρικές συνθήκες, και τις συνθήκες οδήγησης, ενώ το στρες και η αβεβαιότητα για την προσωπική τους ασφάλεια έχουν σημαντικές επιπτώσεις στην ποιότητα της ζωής τους και στην απόδοση τους.

Παρακάτω αναλύονται  διάφοροι  παράγοντες που επηρεάζουν την ψυχική και σωματική υγεία των δικυκλιστών, ιδιαίτερα στο πλαίσιο των καθηκόντων τους και των συνθηκών εργασίας τους. Μερικά από τα κύρια σημεία περιλαμβάνουν:

1.      Στρες και Ψυχική Υγεία: Η δουλειά των δικυκλιστών στην αστυνομία θεωρείται ιδιαίτερα στρεσογόνα, κυρίως λόγω της οργανωτικής δομής του Σώματος και της φύσης των καθηκόντων τους, τα οποία περιλαμβάνουν επικίνδυνες καταστάσεις όπως καταδιώξεις και κρίσεις (π.χ. ομηρίες). Το άγχος που προκύπτει μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές ψυχικές επιπτώσεις, όπως κατάθλιψη, άγχος και ακόμη και αυτοκτονία, ειδικά όταν συνδυάζεται με την αβεβαιότητα στο ωράριο και τις συνθήκες εργασίας (Piennar et al., 2006; Anderson et al., 2002).

2.      Επικίνδυνες Καταστάσεις: Ο δικυκλιστής συχνά βρίσκεται σε καταστάσεις όπου υπάρχει φυσικός κίνδυνος ή μπορεί να αντιμετωπίσει επιθέσεις ή απειλές από κακοποιούς, γεγονός που αυξάνει τη συναισθηματική ένταση και το άγχος (Violanti, 2008).

3.      Ρόλος των Συναδέλφων και Ανώτερων: Οι σχέσεις με συναδέλφους και ανωτέρους μπορούν να επηρεάσουν σημαντικά την ψυχική υγεία των δικυκλιστών. Η αρνητική κριτική ή η υπερβολική πίεση για να φέρουν εις πέρας δύσκολες αποστολές ενδέχεται να εντείνει το άγχος και την ψυχική κόπωση (Kaur et al., 2013).

4.      ΜΜΕ και Δημόσια Εικόνα: Η αρνητική ή λανθασμένη προβολή από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, που συχνά επικρίνουν τους δικυκλιστές για την αποτυχία τους να επιτύχουν συγκεκριμένα αποτελέσματα (π.χ. σύλληψη εγκληματιών), προσθέτει ένα ακόμα στρεσογόνο παράγοντα. Αυτό μπορεί να προκαλέσει περαιτέρω άγχη για την κοινωνική κριτική και την αμφισβήτηση του έργου τους (Czaja-Miturai et al., 2010).

5.      Νυχτερινές Βάρδιες και Κυκλικό Ωράριο: Οι δικυκλιστές συχνά εργάζονται κατά τη διάρκεια της νύχτας, γεγονός που σχετίζεται με μια σειρά από προβλήματα υγείας, όπως η στέρηση ύπνου. Η συνεχής διαταραχή του βιολογικού ρολογιού και οι νυχτερινές βάρδιες ενδέχεται να προκαλέσουν σωματική και ψυχική κόπωση, επηρεάζοντας αρνητικά την απόδοσή τους και την υγεία τους (Rajaratnam et al., 2010; Grandner et al., 2011).

6.      Διαταραχές στον Ύπνο: Οι δικυκλιστές παρουσιάζουν αυξημένα ποσοστά διαταραχών στον ύπνο, κάτι που σχετίζεται με την έλλειψη ποιότητας και διάρκειας του ύπνου, ειδικά για εκείνους που εργάζονται σε κυκλικό ωράριο. Αυτές οι διαταραχές ύπνου μπορεί να προκαλέσουν έντονη κόπωση, εξουθένωση και ψυχολογικές συνέπειες, που επηρεάζουν την υγεία τους και την απόδοσή τους στην εργασία (Bougard et al., 2015).

Το παρακάτω  κομμάτι της μελέτης περιγράφει με αρκετή σαφήνεια τις ψυχολογικές και σωματικές επιπτώσεις του επαγγέλματος του δικυκλιστή, εστιάζοντας στους κινδύνους που συνδέονται με την πίεση από την εργασία, τις νυχτερινές βάρδιες και τις επικίνδυνες καταστάσεις.

Το κείμενο αναφέρεται σε δύο βασικούς τομείς που επηρεάζουν τη ζωή και την απόδοση των δικυκλιστών της Ελληνικής Αστυνομίας: την κόπωση και την επαγγελματική εξουθένωση, καθώς και τις απειλές για τη ζωή τους κατά τη διάρκεια της εργασίας τους.

Κόπωση και Επαγγελματική Εξουθένωση (Burnout)

1. Κόπωση:
• Οι δικυκλιστές συχνά βιώνουν κόπωση που σχετίζεται με τη μειωμένη ποιότητα του ύπνου, την οποία επηρεάζουν τα κυκλικά ωράρια τους. Όσο περισσότερο εργάζονται, τόσο περισσότερο κουράζονται, με την κόπωση να κλιμακώνεται πιο γρήγορα κατά τη διάρκεια της νύχτας.
• Η μείωση της ποιότητας του ύπνου μπορεί να οδηγήσει σε αιμοδυναμικές αλλαγές και σε αυξημένο κίνδυνο καρδιακής ισχαιμίας.
2. Επαγγελματική Εξουθένωση (Burnout):
• Το σύνδρομο burnout στους δικυκλιστές επηρεάζει την ψυχοσωματική τους κατάσταση και την επαγγελματική τους απόδοση. Οι βασικές διαστάσεις του burnout περιλαμβάνουν:
• Συναισθηματική εξάντληση: Η αίσθηση της ψυχικής κόπωσης και αδυναμία να συγκεντρωθούν στην εργασία τους.
• Αποπροσωποποίηση: Η αίσθηση απομάκρυνσης από τον επαγγελματικό τους στόχο.
• Αίσθημα περιορισμένης προσωπικής επίτευξης: Η έλλειψη ικανοποίησης από την εργασία τους.
• Η επαγγελματική εξουθένωση αναπτύσσεται σε στάδια:
• Ενθουσιασμός: Αρχικό στάδιο ενθουσιασμού και προσαρμογής.
• Αμφιβολία και αδράνεια: Στάδιο απογοήτευσης λόγω αδυναμίας ικανοποίησης των προσδοκιών.
• Απογοήτευση και ματαίωση: Αίσθηση αποτυχίας και υψηλού άγχους.
• Απάθεια: Στάδιο απομάκρυνσης και αδιαφορίας για την εργασία.

Απειλές για τη Ζωή των Δικυκλιστών

Οι δικυκλιστές της ΕΛ.ΑΣ. εκτίθενται σε σοβαρούς κινδύνους κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους, καθώς πολλές φορές εμπλέκονται σε καταδιώξεις ή επικίνδυνες καταστάσεις. Οι κίνδυνοι περιλαμβάνουν:

• Θανατηφόρα τροχαία ατυχήματα: Ιδιαίτερα σε καταδιώξεις, όπου οι συνθήκες του δρόμου, οι καιρικές συνθήκες και η ταχύτητα αποτελούν σημαντικούς παράγοντες κινδύνου.
• Απειλές από εγκληματίες: Κατά τη διάρκεια καταδιώξεων, οι εγκληματίες μπορεί να αντισταθούν με όπλα, αυξάνοντας τον κίνδυνο τραυματισμού ή θανάτου.
• Ενέδρα και πυροβολισμοί: Η υπόθεση στου Ρέντη το 2011 είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα, όπου δικυκλιστές σκοτώθηκαν από κακοποιούς κατά την καταδίωξη.

Μέσα Ατομικής Προστασίας

Για να προστατευθούν οι δικυκλιστές από τις καιρικές συνθήκες και τους τραυματισμούς, είναι εξοπλισμένοι με στολές και προστατευτικό εξοπλισμό. Οι στολές χωρίζονται σε χειμερινές και θερινές, με τα βασικά χαρακτηριστικά τους:

• Χειμερινή στολή: Κράνος, βραχύ χιτώνιο, χειμερινές μπότες, περισκελίδες και ειδικά γάντια.
• Θερινή στολή: Κράνος, βραχύ χιτώνιο, θερινές μπότες και γάντια.
• Επιπλέον, οι δικυκλιστές φορούν ειδικά κράνη και προστατευτικά γιλέκα για την ασφάλειά τους.

Συντήρηση και Έλεγχος Εξοπλισμού

Η σωστή συντήρηση των μοτοσικλετών είναι κρίσιμη για την ασφάλεια των δικυκλιστών. Ο εξοπλισμός πρέπει να ελέγχεται τακτικά για να διασφαλίζεται ότι λειτουργεί σωστά, όπως τα φρένα, τα ελαστικά, το λάδι και οι λαμπτήρες.

Αυτός ο συνδυασμός κόπωσης, επαγγελματικής εξουθένωσης, κινδύνων και εξοπλισμού προστασίας καθιστά το επαγγελματικό περιβάλλον των δικυκλιστών ιδιαίτερα απαιτητικό και επικίνδυνο.

Σκοπός της Μελέτης

Ο σκοπός αυτής της μελέτης είναι να διερευνήσει και να μελετήσει τα προβλήματα που σχετίζονται άμεσα ή έμμεσα με το είδος, τον τρόπο και το χρόνο εργασίας των ένστολων δικυκλιστών της Ελληνικής Αστυνομίας. Ειδικότερα, η μελέτη επικεντρώνεται στη καταγραφή της γνώσης και της συμπεριφοράς των δικυκλιστών σε ό,τι αφορά την ασφάλεια και την υγεία τους κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους.

Υλικό και Μέθοδος

• Υλικό: Η μελέτη περιλαμβάνει δείγμα 200 δικυκλιστών της Ελληνικής Αστυνομίας (Ζήτα, ΔΙΑΣ και Τροχαία) στην Αθήνα. Από τα 200 άτομα, 7 είναι γυναίκες και οι υπόλοιποι 193 είναι άνδρες. Η ηλικία των συμμετεχόντων κυμαίνεται από 18 έως 45 ετών.
• 100 δικυκλιστές από την ομάδα ΔΙΑΣ
• 85 δικυκλιστές από την ομάδα Ζήτα
• 15 δικυκλιστές από την Τροχαία
• Εργαλείο Συλλογής Δεδομένων: Το ερευνητικό υλικό συλλέχθηκε μέσω ενός ειδικά κατασκευασμένου ερωτηματολογίου για τις ανάγκες της μελέτης. Το ερωτηματολόγιο είναι ανώνυμο και περιλαμβάνει:
• Δημογραφικά στοιχεία
• Πληροφορίες για τις δυσκολίες και τις ιδιαιτερότητες του επαγγέλματος
• Στοιχεία για την ασφάλεια και την υγεία των δικυκλιστών
• Διαδικασία Συλλογής Δεδομένων: Τα ερωτηματολόγια συμπληρώθηκαν από τους δικυκλιστές κατόπιν έγκρισης από τον Αρχηγό της Ελληνικής Αστυνομίας.

Στατιστική Ανάλυση

Για την ανάλυση των δεδομένων χρησιμοποιήθηκε το στατιστικό πακέτο SPSS (Statistical Package for the Social Sciences). Η ανάλυση περιλάμβανε:

• Οργάνωση των δεδομένων
• Συνοπτική απεικόνιση των δεδομένων μέσω πίνακες και γραφημάτων
• Παρουσίαση και αξιολόγηση των αποτελεσμάτων

Η στατιστική ανάλυση βοηθά στην εξαγωγή συμπερασμάτων για τις συνθήκες εργασίας, τις δυσκολίες, τις αντιλήψεις των δικυκλιστών για την ασφάλεια και την υγεία τους, και γενικότερα στην κατανόηση των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους. 

 

Όλη η έρευνα